Son yıllarda pek çok gelişmiş veya gelişmekte olan ülke, dijital dönüşümü gerçekleştirmek için yeni nesil teknolojilerden faydalanmaya başladı. Özellikle koronavirüs pandemi döneminde rağbetin oldukça arttığı merkeziyetsiz teknolojiler ile kripto paraların hayatımızda yer etmesi, hükümetleri yeni arayışlara sevk etti. Öncü kripto para birimi Bitcoin’in ve diğer Web3 ürünlerinin muadili sayılan dijital paralar, şimdiden ülke Merkez bankalarının yeni finansal enstrümanı olma yolunda ilerliyor. 2020 yılında dijital para biriminde pilot uygulama başlatan ilk ülke Çin’in ardından bir haber de Dünya’nın en kalabalık nüfusuna sahip ikinci ülkesi Hindistan’dan geldi.
Hindistan Merkez Bankası, hafta içinde yaptığı bir açıklamada, merkez bankası dijital para biriminin (CBDC) versiyonu olan E-Rupi için ilk kapsamlı pilot uygulamanın belirli bir müşteri ve tüccarlardan oluşan kapalı grubu kapsayacak şekilde 1 Aralık itibariyle başlatıldığını duyurdu.
Hindistan Merkez Bankası(RBI) kamuoyuna yayımladığı bildiride ‘’dijital paranın, tedavülde var olan kağıt para ve madeni paralarla aynı kupürlerde çıkarılacağını ve bankalar gibi aracılar yoluyla dağıtılacağını’’ ekledi.
RBI, kasım ayından beri E-Rupi uygulamasını yürütüyor ve dokuz banka E-Rupi kullanarak devlet tahvillerinde işlemlerini gerçekleştirebiliyor. Ayrıca uygulama, katılımcı bankalar tarafından sunulan ve cep telefonlarında veya elektronik cihazlarında saklanan bir dijital cüzdan aracılığıyla kullanıcıların da E-Rupi ile işlem yapabilmesine olanak tanıyor. Üstelik E-rupi sıfır faiz ile gerektiğinde banka mevduatları gibi diğer para birimlerine dönüştürülebiliyor.
RBI, bu pilot uygulaması ile tüm dijital rupi oluşturma, dağıtım ve perakende kullanım sürecinin sağlamlığını gerçek zamanlı olarak test edeceğini belirtti. Bununla birlikte uygulamadan öğrendiklerine dayanarak e-rupinin diğer özellikleri de sonraki aşama için RBI’ye yön gösterecek.
Pilot uygulama, Hindistan Devlet Bankası, ICICI Bankası, Yes Bank ve IDC First Bank’ın ülkedeki dört şehirde ilk aşamaya katılmasıyla iki aşamalı olarak planlandı. Bank of Baroda, Union Bank of India, HDFC Bank ve Kotak Mahindra Bank da daha sonraki bir aşamada daha fazla şehirde pilot uygulamaya katılacak.
RBI, uygulamanın kapsamının gerektiğinde daha fazla banka, kullanıcı ve konumu içerecek şekilde kademeli olarak genişletilebilme ihtimalini de duyurdu.
Derleyen: Muhammed Bayar