Afrika’da bulunan kayaların elektrik üretebildiğini gösterdiği söylenen videolar internette milyonlarca kez görüntülendi.
Bazı sosyal medya kullanıcıları, bu durumun kıtanın enerji sorunlarına çözüm olabileceğini iddia ediyor. Ancak bu görüntüleri gören uzmanlar bu çözümün ne kadar düşük bir ihtimalde işe yarayacağını ve ihtimalin neden düşük olduğunu insanlara açıklıyor.
En çok paylaşılan videolardan biri, iki kayanın temas ettikleri anda aralarında oluşan, uçuşan elektrik kıvılcımlarını gösteriyor
Diğer sosyal medya kullanıcılarının yanı sıra video, 800.000’den fazla takipçisi olan Güney Afrikalı iş insanı Daniel Marven tarafından da paylaşıldı. Tweet iki milyondan fazla görüntülenme aldı.
Başka bir Twitter kullanıcısı, Marven’in gönderisine, bir LED ampulü küçük bir kaya parçasına bağlayan ve tellere dokunarak aydınlatan bir adamın farklı bir videosuyla yorum yaptı.
Her iki video da popüler bir Twitter sayfası olan African Archives tarafından alındı ve paylaşıldı. Videolar, toplamda 35 milyondan fazla görüntülenmeyle viral oldu.
Bir kayayı kullanarak elektrik ampulünü yakan bir adamın gösterildiği görüntüde, adamın Kongo Demokratik Cumhuriyeti aksanıyla Swahili dilini konuşan bir kişi olduğunu görüyoruz.
Sonraki bir gönderide kullanıcılardan biri bu kıvılcım taşlarının Zimbabve’de bulunduğunu söyleyerek bu keşfin “sürdürülebilir enerjiye sahip olmasına yardımcı olacağını” iddia etti.
Zimbabwe, elektrikli otomobiller ve mobil cihazlar için pil üretiminde yaygın olarak kullanılan metalik bir element olan lityumun da en büyük üreticisi olduğundan dolayı insanlar bu kayalardan elektrik üretilmesi olayının da gerçekten yüksek bir ihtimal olabileceğine inandı.
Ancak Edinburgh Üniversitesi GeoSciences Okulundan Prof. Stuart Haszeldine, “Bu videoların bedava elektrik enerjisini temsil ettiğinden çok şüpheliyim. Jeolojik olarak hiç böyle bir şey görmemiştim ve kayaların, sıkıca çerçevelenmiş video görüntülerinde yer almayan elektrik güç kaynaklarına bağlı olduğunu öne sürüyorum.” kıvılcım saçan kayaları gösteren videonun alt kısmında eldivenli bir ele benzeyen şeyin varlığının da çok açıkça bu elektrik güç kaynağı olduğunu söyledi.
Bu da “akımın çekim dışı kalan bataryadan, eldivenle tutulan taşa ve ikinci taş aracılığıyla toprağa aktığını” gösteriyor.
Metal cevherleri elektriği iyi iletir ve eldiven, akımın kişinin vücudundan toprağa gitmesini engelleyen bir yalıtkandır. Yanan bir LED ampulü gösteren videoya dönen Prof Haszeldine, “gösteride üç el (iki kişi) olduğu için” bunun şüpheli bir durum olduğunu ve insanların hemen inanmaması gerektiğini belirtti.
Videodan alınan bir ekran görüntüsü, kablolardan birinin kayadan ayrılmasına rağmen ampulün yanık kaldığı bir anı gösteriyor; bu da, kayanın devreyle hiçbir ilgisi olmadığının bir başka göstergesi.
Dr Raji, videolarda gösterilen kayalardan herhangi birinin koltan olup olmadığını jeoloji laboratuvarında test etmeden doğrulamanın mümkün olmadığını, ancak öyle olsa bile kendi başlarına elektrik üretemeyeceklerini belirtti. Bu anlamda herhangi başka bir kanıt bulunmadan bu kayaların elektrik üretebileceğine dair iddiaların henüz gerçekçi bir tarafı olmadığı anlaşıldı.
Derleyen: Ceren Korkmaz
