Geophysical Research Letters’da yayımlanan yeni bir araÅŸtırmaya göre insanlar, yer altından su pompalayıp baÅŸka bölgelere taşıyarak o kadar büyük bir su kütlesini kaydırdı ki, Dünya yalnızca 1993 ile 2010 yılları arasında yaklaşık 80 santimetre doÄŸuya eÄŸildi. Â
AraÅŸtırma, suyun yeniden dağılımının Dünya’nın dönüş yönü üzerinde önemli bir etkisi olduÄŸunu ortay koyuyor. Önceki tahminler, insanların aynı dönemde deniz seviyesinin 6 milimetreden fazla yükselmesine eÅŸ deÄŸer olan 2.150 gigaton yer altı suyu pompaladığını ileri sürmüştü ancak bu tahmini doÄŸrulamak zor olmuÅŸtu.
Suyun Dünya üzerindeki dağılımı, dönüşü deÄŸiÅŸtirerek kütle dağılımını etkiliyor. AraÅŸtırmacılar, Dünya’nın dönüş yönü ve su hareketinin kaymasındaki deÄŸiÅŸiklikleri modellediler. Modele 2.150 gigaton yer altı suyu yeniden dağılımının dahil edilmesinin gözlemlenen kutup kaymasıyla eÅŸleÅŸtiÄŸini keÅŸfettiler. Pompalanan su eklenmeden önce model, 78,5 santimetre gerideydi.
Bulgular, yer altı suyunun pompalanmasının Dünya’nın dönüş deÄŸiÅŸikliklerine önemli etkisi olduÄŸunu vurguluyor. AraÅŸtırma, özellikle Kuzey Amerika’nın batısı ve Hindistan’ın kuzeybatısı gibi hassas bölgelerde yer altı sularının tükenme oranlarının ele alınması gerektiÄŸinin altını çiziyor. Yer altı suyunun korunması için yıllarca sürekli çaba harcanması gerekiyor.
Dünya’nın dönüş yönündeki değişiklikler, mevsimleri hemen etkilemezken uzun vadeli iklimsel etkileri olabilir. Araştırmacılar, 19. yüzyılın sonlarına ait tarihsel kutup hareketi verilerinin geçen yüzyıl boyunca kıtasal su depolama değişikliklerini ve iklim ısınmasından kaynaklanan potansiyel hidrolojik rejim değişikliklerini anlamak için incelenebileceğini öne sürüyor.
Bu çalışma, insan faaliyetlerinin Dünya’nın dönme dinamikleri üzerindeki etkisine dair deÄŸerli bilgiler saÄŸlıyor. Ayrıca gelecekteki sonuçları hafifletmek için sürdürülebilir yer altı suyu yönetiminin önemini vurguluyor.
Derleyen: Merve Nur Sözen