- Çin’in Yutu-2 gezgini, Ay’ın antik tarihini aydınlatmak için Ay’a nüfuz eden radarı kullandı.
- Yutu-2’nin radarı, yer altı katmanlarından yankıları yakalayarak gömülü kraterleri ve antik lav akıntılarını ortaya çıkardı.
- Bu araştırma, ayın oluşumuna dair bilgiler sağlıyor.
Çin’in Chang’e-4 görevinin Yutu-2 gezgini, Ay’ın uzak yüzeyinin altında gizli kalan yapıları ortaya çıkarmak için Ay’a nüfuz eden radarı (LPR) kullandı ve milyarlarca yıllık ay tarihine ışık tuttu. 2019 yılında Ay’ın uzak yüzeyine inen ve ilk insan yapısı olarak tarihe geçen Yutu-2, yüzeyin altından yankıları yakalayarak Ay’ın yüzeyinin altında gizlenmiş yapıları etkili bir şekilde görüntülemek için LPR’ı kullandı.
Yere nüfuz eden radar (GPR) ile yapılan önceki girişimler, Ay yüzeyinin yalnızca 40 metrelik üst kısmının anlaşılmasını sağlarken yeni keşif, yaklaşık 117 metre derinlikteki gizli oluşumları ortaya çıkardı. Ay yüzeyinin altındaki ilk katmanların toz, toprak ve kayalardan oluştuğu keşfedildi. Ayrıca radar verilerinin analizi, Ay’ın altında antik lav akıntılarının yanı sıra büyük bir çarpışma sonucu oluşan gömülü bir kraterin kanıtlarını da ortaya çıkardı.
Journal of Geophysical Research dergisinde yayımlanan bu çığır açan araştırma, Ay yüzeyine daha yakın olan daha ince volkanik kaya katmanlarını ortaya çıkardı. Bu da zamanla patlama ölçeğinde bir azalmaya işaret etti.
Bu bulgu, bilim insanlarının Ay’ın 4,5 milyar yıl önceki oluşumundan bu yana Ay’daki volkanik aktivitenin kademeli olarak soğuduğu ve bunun Ay’ın yaratılışına yol açan Dünya’nın etkisinden kaynaklandığı teorisinin ortaya çıkmasına yol açtı. Derinliğin azalmasıyla tabaka kalınlığındaki giderek artan azalma, tarih boyunca lav efüzyon oranının azaldığını gösteriyor.
Özetle, Chang’e-4 misyonunun Yutu-2 gezgini ve onun LPR’ı, bilim insanlarının gizli Ay yapılarını ortaya çıkarmasına olanak tanıyarak Ay’ın jeolojik evrimi ve milyarlarca yıllık geçmişi hakkında içgörüler sunuyor.
Derleyen: Eliz Canyurt
