- İnsan beyni, renkli güneş gözlüğü takıldığında renklerin normalleşmesi gibi değişen ışık koşullarına karşı olağanüstü uyum sağlayabilir.
- Diğer gezegenlerde beynimiz, alışılmadık tonlar nedeniyle renkleri gri olarak algılayabilir ve sınırlı renk ortamlarında hafif gölge farklılıklarına daha duyarlı hâle gelir.
- Bilim insanları, astronotların alışılmadık renklere uyum sağlaması için yabancı ortamları filtreleyecek ve ayarlayacak cihazlar üzerinde çalışıyor.
İnsan beyni, değişen ışık koşullarına uyum sağlama konusunda dikkate değer bir kapasite sergiliyor. Bu uyum yeteneği, örneğin renkli güneş gözlüklerini ilk taktığımızda tonu fark ettiğimiz ancak zamanla renklerin normale döndüğü durumda açıkça ortaya çıkıyor.
Yaşlanma süreci de göz merceğimizde değişikliklere yol açıyor ve bu mercekler, zamanla sarılaşıyor. Ancak beyin, bu değişikliği telafi ediyor ve renkleri her zaman olduğu gibi algılamamıza olanak tanıyor. Peki, diğer gezegenlerde renklere nasıl tepki vereceğimizi düşündünüz mü? Uzmanlar, beynimizin alışılmadık tonlara uyum sağlaması nedeniyle bu tür gezegenlerde ortalama rengin bize gri görüneceğini öne sürüyor.
Bu adaptasyon sadece renkle sınırlı değil, yoğunluğu da kapsıyor. Sınırlı renk paletlerine sahip ortamlarda beynimiz, gölge farklarını ayırt etmeye adapte oluyor ve zamanla solmuş renkleri daha canlı görmemizi sağlıyor. Doğal adaptasyonun eksik olduğu durumlarda bilim insanları, diğer gezegenlerdeki astronotlar için ortamı filtrelemek ve ayarlamak için cihazlar oluşturma olasılığını araştırıyor.
Bilim insanı Derya Akkaynak’ın çalışmaları deniz ortamlarına odaklanıyor. Su altı ortamlarındaki mavi filtreyi düzelterek görüntülerin karada çekilenlere benzemesini sağlayan “Sea-thru” adı verilen bir bilgisayar algoritması geliştiriyor.
Teorik olarak eğer yabancı bir gezegenin atmosferinin ve okyanuslarının bileşimini anlarsak ışığın onunla nasıl etkileşime girdiğini tahmin edebilir ve uzay giysisi vizörleri için algoritmik bir filtre oluşturabiliriz. Yabancı renklere uyum sağlama deneyimini tam olarak hayal edemesek de su altı keşifleri, bazı ipuçları sunuyor. Çünkü derin deniz, kırmızı ışıktan yoksun olduğu için sarı görünüyor ve görsel olarak şaşırtıcı bir ortam yaratıyor.
Derleyen: Eliz Canyurt