- ABD Uzay Kuvvetleri’nin gizli uzay uçağı X-37B, yörüngesini değiştirmek için “aerobraking” adı verilen bir dizi manevra gerçekleştiriyor.
Boeing tarafından üretilen X-37B, Dünya atmosferinin sürtünmesini kullanarak yakıt tüketimini en aza indirerek yörüngesini değiştiriyor. Bu manevralar, uzay aracının yüksek eliptik bir yörüngeden daha düşük bir yörüngeye geçmesini sağlıyor.
Boeing, X-37B’nin bu “ilk kez gerçekleştirilen gösteri”yi anlatan kısa bir video yayınladı. Videoda, Boeing mühendisi John Ealy, “Aerobraking yaptığımızda, atmosferik sürtünmeyi kullanarak apojemizi istediğimiz yörünge rejimine ulaşana kadar adım adım düşürüyoruz. Bunu yaptığımızda muazzam miktarda yakıt tasarrufu sağlıyoruz ve aerobraking’in önemli olmasının nedeni de bu” dedi.
X-37B’nin Gizli Görevleri
X-37B, 29 Aralık 2023’te bir Falcon Heavy roketiyle fırlatıldı ve yüksek eliptik yörüngesindeki görevini tamamladı. Şimdi ise aerobraking kullanarak yeni bir yörüngeye doğru ilerliyor.
Uzay Kuvvetleri, aracın yeni yörünge hizalamalarında çalışacağını ve “uzay alanı farkındalık teknolojileri” ile deneyler gerçekleştireceğini açıkladı. Ancak bu teknolojilerin ne olduğu belirsizliğini koruyor.
X-37B ayrıca, NASA’nın gelecekteki mürettebatlı görevler için veri toplamak amacıyla bitki tohumlarını uzun süreli uzay uçuşunun zorlu radyasyon ortamına maruz bırakmak üzere tasarladığı bir deneyi de taşıyor.
Uzay Uçakları Çağı
İlk X-37B, Nisan 2010’da fırlatıldı ve ilk test uçuşu için 224 gün yörüngede kaldı. X-37B, Mayıs 2020’de altıncı görevi için bir United Launch Alliance Atlas V roketiyle fırlatıldı ve Kasım 2022’de NASA’nın Kennedy Uzay Merkezi’ne inmeden önce 908 gün yörüngede kalarak önceki 780 günlük rekorunu kırdı.
Uzay uçakları, bir uzay aracı gibi yörüngede çalışabilen ve normal bir uçak gibi yere inebilen hibrit fırlatma araçlarıdır. Çin de kendi uzay uçağı Shenlong’u test ediyor ve Shenlong yakın zamanda 268 gün yörüngede kaldıktan sonra üçüncü görevini tamamladı.
Uzay Kuvvetleri’nin X-37B’si şu anda 10 aydan biraz fazla bir süredir yörüngede ve uzay uçağının yedinci görevini ne zaman tamamlayacağına dair henüz net bir işaret yok. Yörünge manevraları onu Dünya’ya yaklaştırıyor ve bu da mevcut görevin, uzay uçağı için son görevine kıyasla biraz erken bitebileceğinin bir göstergesi olabilir.
Derleyen: Enis Yabar