İran-İsrail Ateşkesi: Neler Oldu, Ne Olacak?

Ateşkes Ne Zaman Yürürlüğe Girdi?

Salı günü saat 05.00 GMT (Türkiye saatiyle: 08.00) itibarıyla İran ve İsrail arasında, ABD ve Katar arabuluculuğunda sağlanan ateşkesin yürürlüğe girdiği açıklandı. Donald Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, taraflara “Lütfen ateşkesi ihlal etmeyin!” çağrısında bulundu.

İsrail ise 06.00 GMT (Türkiye saatiyle: 09.00) civarında ABD’nin önerisini kabul ettiğini duyurdu. İran da İsrail saldırmazsa kendisinin de saldırmayacağını belirtti. Ancak saatler sonra İsrail, İran’ın yeniden saldırıya geçtiğini ileri sürdü.

Trump’tan İsrail’e Uyarı: Bombalamayı Durdurun!

Trump, ateşkesin ilanından kısa süre sonra yaptığı açıklamada İsrail’i sert bir dille uyardı:
“İsrail, o bombaları durdur. Sakinleşmeleri gerekiyor.”

Beyaz Saray önünde gazetecilere konuşan Trump, İsrail’in saldırgan tutumundan duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. “Taraflar ne yaptıklarını bilmiyor gibi görünüyor” diyerek durumu eleştiren Trump, ateşkesin hâlâ yürürlükte olduğunu ve herkesin buna saygı göstermesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, gerilimin daha da yükselmemesi için karşılıklı itidal çağrısında bulundu.

Taraflardan Ateşkese Rağmen Karşılıklı Suçlamalar

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), ateşkesin ilanından iki saat sonra İran’dan füze saldırıları geldiğini öne sürdü. İsrail Dışişleri Bakanı Katz, İran’ın ateşkesi “tamamen ihlal ettiğini” söyleyerek orduya Tahran’daki hedeflere yönelik operasyonların sürmesi talimatını verdi.

İran ise saldırı iddialarını yalanladı. İran Devrim Muhafızları Ordusu (IRGC), “Ateşkesten hemen önce düşmanın askeri ve lojistik noktaları vuruldu” açıklamasında bulundu. Tasnim Haber Ajansı’na göre ise İsrail, ateşkese rağmen İran’a üç aşamalı bir saldırı düzenledi.

Ateşkes Bozuldu Mu?

İsrail Başbakanlık Ofisi, İran’ın ateşkes sonrası füze fırlattığını duyurdu. İran ise bunu reddetti. İsrail, karşılık olarak Tahran yakınlarında bir radar sistemini vurduğunu bildirdi.

Salı gecesi Beersheba kentinde düzenlenen saldırılarda dört kişi hayatını kaybederken 22 kişi yaralandı. İran ise son füze saldırısının ateşkes öncesinde gerçekleştirildiğini savundu.

İran devlet televizyonu, başkent Tahran’da savaşın başladığı 13 Haziran’dan bu yana en yoğun hava savunma çatışmalarının yaşandığını bildirdi.

İsrail Neden İran’ı Hedef Aldı?

İsrail, 13 Haziran’da İran’ın nükleer silah üretimine yaklaştığını öne sürerek İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik kapsamlı bir saldırı düzenledi. Tel Aviv yönetimi, uzun süredir devam eden diplomatik görüşmelerin sonuçsuz kaldığını belirterek bu operasyonları zorunlu bir savunma hamlesi olarak sundu.

ABD de daha sonra saldırılara destek verdi ve İran’ın Fordo kentindeki yer altı nükleer tesise “sığınak delici” bombalar attı. İran Sağlık Bakanlığı’na göre çatışmaların başladığı tarihten bu yana 610 kişi hayatını kaybetti, 4.746 kişi yaralandı. İsrail ise aynı süreçte toplam 28 kayıp verdiğini duyurdu.

İran’ın Nükleer Gücü Ne Düzeyde?

Tahran yönetimi, nükleer programlarının tamamen barışçıl ve sivil amaçlı olduğunu savunuyor. Ancak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İran’ın %60 saflıkta 400 kg’dan fazla uranyum zenginleştirdiğini ve bu oranın neredeyse silah yapımına uygun olduğunu bildirdi.

ABD’li yetkililer, ortak hava saldırılarının İran’ın nükleer silah üretimini ciddi şekilde geriye ittiğini belirtiyor. Ancak İran, ABD’nin hedef aldığı üç nükleer tesisin önceden boşaltıldığını, ciddi bir zarar oluşmadığını iddia ediyor.

İran – İsrail Ateşkesinden Sonra Ne Olabilir?

İran ve İsrail arasındaki ateşkes, şu ana kadar fiilen uygulanmaya çalışılsa da karşılıklı suçlamalar ve saldırı iddiaları nedeniyle oldukça kırılgan bir durumda. ABD’nin arabuluculuğunda sağlanan bu ateşkese rağmen, sahadaki gerilim tamamen sona ermiş değil.

Donald Trump’ın İsrail’e yönelik sert uyarıları, Washington’un gerilimden duyduğu endişeyi gözler önüne seriyor. İran’ın nükleer programına dair uluslararası şüpheler sürerken, İsrail’in askeri operasyonları durdurup durdurmayacağı önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmelere bağlı.

Diplomatik kanalların yeniden açılması veya karşılıklı güç gösterilerinin devamı, bölgedeki barış umutlarını ya güçlendirecek ya da tekrar alevlendirecek. Ateşkesin sürdürülebilirliği, tarafların karşılıklı güven tesis etmesine ve uluslararası toplumun baskı ve desteğine bağlı olacak.

Kaynakça:

• BBC News
• Tasnim News Agency
• Truth Social Paylaşımları
• İran ve İsrail Resmî Açıklamaları
• Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Raporları
• newsroomgy. (n.d.). TikTok profile. TikTok. Retrieved June 24, 2025, from https://www.tiktok.com/@newsroomgy

Derleyen: Eda Azap Öztemel