‘Şeytan Nefesi’ olarak da bilinen skopolamin, ürkütücü ünüyle çift yönlü bir ilaç olarak öne çıkıyor.
Detaylar haberimizde…
Tıpta skopolamin, genellikle araç tutması ve mide bulantısını önlemek için kullanılıyor. Ancak suç dünyasında, özellikle Güney Amerika’nın bazı bölgelerinde bu madde, hafızayı silmesi, iradeyi yok etmesi ve ağır suçları kolaylaştırması nedeniyle karanlık bir üne sahip.
Şimdi ise Birleşik Krallık’ta görülmeye başlanması yeni endişeleri beraberinde getiriyor.
‘Şeytan Nefesi’ olarak bilinen bu maddeye dair en fazla rapor Kolombiya gibi ülkelerden gelse de Avrupa’daki kullanımıyla ilgili kaygılar yeni değil. 2015 yılında Paris’te üç kişi, bu maddeyi kullanarak kurbanlarını soyarak itaatkâr birer ‘zombi’ye çevirmekle suçlanarak gözaltına alınmıştı.
Skopolamin: Tıptaki Yeri ve Suç Dünyasındaki Karanlık Yüzü
Birleşik Krallık’ta skopolaminle bağlantılı ilk cinayet, 2019 yılında kayıtlara geçti. İrlandalı dansçı Adrian Murphy, hırsızlık amacıyla evine giren şahıslar tarafından zehirlenerek öldürülmüştü. Daha yakın tarihte Londra’da bir kadın, toplu taşımada hedef alındıktan sonra skopolamin maruziyetiyle uyumlu belirtiler yaşadığını bildirdi.
Skopolamin, diğer adıyla hyosin, patlıcangiller (Solanaceae) familyasından elde edilen bir tropan alkaloididir. Tarihçesi oldukça eskiye dayanır; Güney Amerika’daki yerli topluluklar, güçlü halüsinojen etkileri nedeniyle skopolamini geleneksel ritüellerde kullanıyordu.
Günümüzde modern tıpta skopolamin (Birleşik Krallık’ta hyoscine hydrobromide olarak bilinir) araç tutması, mide bulantısı, kusma ve kas spazmlarını önlemek amacıyla reçete edilir. Ayrıca bazı cerrahilerde tükürük üretimini azaltmak için de kullanılır. En bilinen ticari isimleri Kwells (tablet) ve Scopoderm (bandı) olarak öne çıkar.
Antikolinerjik bir ilaç olan skopolamin, hafıza, öğrenme ve koordinasyonda önemli rol oynayan asetilkolin adlı nörotransmitterin etkisini bloke eder. Bu sayede denge sisteminden beyne giden sinyalleri keserek mide bulantısını önler. Ancak yüksek dozlarda veya tıbbi amaç dışında kullanıldığında ciddi yan etkilere yol açabilir.
Beyin Üzerindeki Etkisi
Skopolamin, hafıza oluşumu ve geri çağrılmasında merkezi rol oynayan kolinerjik sistemi etkiler. Bu nedenle geçici ama ciddi hafıza kayıplarına yol açabilir; bu da ilacın suçlarda kötüye kullanılmasının başlıca nedenlerinden biri. Bazı araştırmalar, skopolaminin beyinde oksidatif stresi artırarak bilişsel etkilerini daha da şiddetlendirdiğini gösteriyor.
İlacın hafızayı silme gücü, zaman zaman “zombileştirme” olarak tanımlanıyor ve adli bilimler ile suç dünyasının ilgisini çekiyor. Mağdurlar genellikle kafa karışıklığı, halüsinasyonlar ve tam kontrol kaybı gibi belirtilerden söz ediyor.
Skopolamin İlacı Hakkında Korkutan Gerçekler
Tıbbi alanda skopolamin bazen depresyon, aşırı terleme veya sigarayı bırakmaya yardımcı olmak amacıyla reçete dışı (off-label) olarak kullanılıyor. Ancak bu kontrollü kullanımların dışında giderek daha fazla tehlikeyle ilişkilendiriliyor.
Eğlence amaçlı kullanıcılar, skopolaminin halüsinojenik etkilerine çekiliyor; ancak keyif almak ile zehirlenme arasındaki ince çizgi oldukça tehlikeli.
Kolombiya ve Güney Amerika’nın diğer bölgelerinde burundanga olarak da bilinen skopolamin, sayısız soygun ve cinsel saldırı olaylarında rol oynadı. Mağdurlar kendilerini rüya gibi, boyun eğmiş ve yaşananları hatırlamayan kişiler olarak tanımlıyor. İşte bu yüzden madde son derece korkutucu — hem özgür iradeyi hem de hafızayı yok ediyor.
Skopolamin genellikle gizlice veriliyor. Toz halinde kokusuz ve tatsız olduğu için içeceklere karıştırılması veya yüzüne üflenmesi kolay. Bazı mağdurlar bu durumu bildiriyor. İnternet forumlarında ise bitkinin yaprakları, tohumları, kökleri veya çiçeklerinden nasıl çay ya da infüzyon yapılacağına dair tarifler yer alıyor; bu da evde yanlış kullanımı artırıyor.
Madde alındıktan sonra hızlıca etki gösteriyor ve yaklaşık 12 saat içinde vücuttan atılıyor; bu da rutin testlerde tespitini zorlaştırıyor. Bazı kişiler için 10 mg’ın altında dozlar bile ölümcül olabiliyor.
Skopolamin Zehirlenmesinin Belirtileri
Hızlı kalp atışı ve çarpıntı, kuru ağız, kızarmış cilt, bulanık görme, kafa karışıklığı, yönelim bozukluğu, halüsinasyonlar ve uyku hali, skopolamin zehirlenmesinin en yaygın belirtileri arasında.
Beklenmedik bir içecek veya temas sonrası bu belirtilerden herhangi biri yaşanırsa derhal tıbbi yardım alınmalı.
Derleyen: Aslıhan Yıldız
