NASA, minimal ameliyatlar için uzaktan kontrol edilebilen iki alet koluyla donatılmış bir ana bölümden oluşan yüksek teknoloji ürünü MIRA (miniaturized in vivo robotic assistant) adlı bir uzaktan cerrahi robotunu test etmeye hazırlanıyor.
NASA, 2030’larda Mars’a ilk insanları göndermeyi planlıyor ancak mürettebattan biri bu kadar uzun bir görev sırasında ciddi bir sağlık sorunu yaşarsa ne olur? Bir astronotun acil tıbbi yardım için birkaç saat içinde Dünya’ya dönebileceği Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) aksine derin uzaya yaptığı yolculuklarda durum tamamen farklı.
Nebraska-Lincoln Üniversitesi’ndeki bir ekibin girdileri ile Nebraska merkezli Virtual Incision tarafından geliştirilen MIRA cihazı, derin uzaya yapılan mürettebatlı uzun görevlerdeki kullanılabilirliğinin anlaşılması için 2024’te ISS’de çeşitli testlere tabi tutulacak. MIRA, yörünge istasyonunda yapılan testler sırasında, bir mikrodalga fırın büyüklüğündeki deney dolabında çalışacak. Simüle edilmiş dokuları kesmek ve küçük nesneleri işlemek gibi ameliyatları taklit eden prosedürleri gerçekleştirecek.
Virtual Incision’ın CEO’su John Murphy, “Virtual Incision MIRA platformu, robotik destekli cerrahiyi (RAS) gezegendeki herhangi bir ameliyathanede erişilebilir kılmak amacıyla minyatür boyutta bir ana bilgisayar ve robotik destekli cerrahi cihazının gücünü sunmak için tasarlandı. Uzay istasyonunda NASA ile çalışmak, MIRA’nın en uzak yerlerde bile ameliyatı nasıl erişilebilir hale getirebileceğini test edecek.” dedi.

Robotun iki kiloluk ağırlığı ve küçük boyutu, onu cerrahlar için çekici kılıyor. Ayrıca taşıma açısından katı ağırlık sınırlamaları olan nispeten küçük bir uzay aracının sınırları içinde kullanım için ideal. El kontrolleri ve ayak pedalları ile birlikte verilen uzaktan kumandalı konsol, cerraha MIRA’nın alet kollarının tam kontrolünü ve anatominin gerçek zamanlı olarak endoskopik görüntüsünü, bugün sahada çalışanların aşina olduğu tasarımla veriyor.
Virtual Incision’ın kurucu ortağı ve baş teknoloji sorumlusu Shane Farritor, “MIRA, RAS’ta mümkün olanın sınırlarını zorlamaya devam ediyor ve klinik deneyler sırasında şimdiye kadarki performansından memnunuz. Bunu bir adım daha ileri götürmek ve uzay yolculuğu insanlık için daha gerçek bir hâle gelirken gelecekte nelerin mümkün olabileceğini belirlemeye yardımcı olmaktan heyecan duyuyoruz.
”MIRA, minimal düzeyde invaziv operasyonların üstesinden gelebiliyor. Ancak dişçilik çalışmaları gibi diğer prosedürler, hâlâ ISS’e giden astronotların Dünya’dan ayrılmadan önce özel eğitim almalarını gerektiren konular.