Artırılmış Gerçeklik, sanal ögeleri fiziksel dünyayla birleştirerek kullanıcıların algısına zenginlik katar.
Artırılmış Gerçeklik (Augmented Reality – AR) bilgisayar tarafından üretilen grafiklerle dijital olarak geliştirilmiş canlı video görüntüleri biçiminde sanal gerçekliği gerçek dünyayla birleştiren teknoloji olarak bilinir. AR, teknolojik gözlükler ve mobil cihazlardaki ekranlar aracılığıyla deneyimlenebilir.
AR, birkaç farklı şekilde çalışabilir ve birçok farklı nedenden dolayı kullanılır. Çoğu durumda AR, sanal nesneleri, aynı alanı işgal ettikleri yanılsamasını yaratarak gerçek dünya görünümünde üst üste bindirilir ve gösterilir.
AR cihazlarının bir ekranı, giriş cihazı, sensörü ve işlemcisi bulunur. Bu cihazlar, diğerleri arasında monitörler, başa takılan ekranlar, gözlükler, kontakt lensler, oyun konsolları ve hatta akıllı telefonlar olabilir. Ses ve dokunma geri bildirimi ve görsel olmayan diğer cihazlar da AR sistemine dâhil edilebilir.
AR, bir sanal serçeklik (VR) biçimi olmasına rağmen aralarında belirgin farklar bulunur. Sanal gerçeklik, tamamen simüle edilen bir deneyim sunar. AR yalnızca farklı bir şey oluşturmak için gerçekliğe karıştırılan bazı sanal yönleri kullanır.
AR deneyimlerine güç veren teknoloji onlarca yıl önce icat edildi, ancak AR teknolojisi ilk kez 1990’larda ana akıma girdi. AR, 2010’larda piyasaya sürülen çeşitli AR oyunları ve ürünleri nedeniyle daha popüler hale geldi.
Artırılmış gerçeklik, ilk olarak PC, akıllı telefon ve tabletlere odaklanıyordu, ancak gün geçtikçe AR’ın kullanım alanları çok daha genişledi.
İşaretleyici ve İşaretsiz AR, Katmanlı AR, Projeksiyon AR gibi birçok çeşit ortaya çıktı.
Arttırılmış gerçekliğin tıp, turizm, iş yerleri, bakım, reklamcılık, askeriye ve diğer alanlarda kullanımları yaygınlaştı.
Pilotlar, şeffaf hız ve irtifa işaretlerini doğrudan görüş alanlarında görüntülemek için bir AR sistemi kullanabilir. Heads-Up Display (HUD) teknolojisi, AR kullanımı açısından askeri alanda tipik bir örnek.
Bir diğer örnek isekara birlikleri tarafından kullanılan Başa Monte Ekran (HMD). Bu teknoloji aynı zamanda eğitim amaçlı simülasyonlar için de kullanılmakta.
Tıp öğrencileri de kontrollü bir ortamda ameliyat yapmak için AR teknolojisini kullanır. Artırılmış gerçeklik, cerraha gelişmiş duyusal algı sağlayarak ameliyat riskini azaltabilir. Bu teknoloji, MRI veya X-ray sistemleri ile birleştirilebilir ve cerrah için her şeyi tek bir görüntüde toplayabilir.
Navigasyon uygulamaları, artırılmış gerçekliğin günlük hayatımıza muhtemelen en doğal uyumu. Gelişmiş GPS sistemleri, A noktasından B noktasına gitmeyi kolaylaştırmak için artırılmış gerçeklik kullanır. Akıllı telefonun kamerasını GPS ile birlikte kullanan kullanıcılar, aracın canlı görüntüsü üzerinden seçilen rotayı görür.
Google Çeviri, öğrenme için yararlı bir AR uygulamasına da örnek.
Tüketici odaklı AR’ın eğitim için nasıl kullanılacağına bir örnek ise; ev sahiplerinin internet erişimlerini genişletmek için kurdukları örgü modemlerin kullanılması. Kişi, AR kullanarak evdeki internetin güçlü yönlerini bir tablet veya mobil cihazda görselleştirebilir.
Fiziksel ve sanal dünyayı birleştirebilen çok sayıda AR oyunu ve AR oyuncağı da bulunjr ve bunlar birçok cihaz için birçok farklı biçimde gelir. İyi bilinen bir örnek, kullanıcıların akıllı telefonlarıyla mesaj göndermeden önce yüzlerine eğlenceli maskeler ve tasarımlar bindirmesine olanak tanıyan Snapchat efektleri. Uygulama, üzerine sanal bir görüntü koymak için yüzünüzün canlı bir sürümünü kullanır.
Günümüzde sanal retina görüntüleyiciler, biyonik kontakt lensler, hologramlar, mobil uygulamalar ve akıllı gözlüklerin araştırma ve geliştirme süreçleri devam etmekte ve kullanımlarına çeşitli alanlarda başlanmakta. Bu noktada özellikle insan-bilgisayar etkileşimi ile artırılmış gerçekliğin bütünleştirilip daha gelişmiş uygulama ve cihazların geliştirilmesi hedeflenmekte ve yakın gelecekte artırılmış gerçeklik teknolojisinin günlük yaşamın normal bir parçası gibi kullanılacağı beklenmekte.
Derleyen: Tuğba Akkesen
