Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illere giden Zonguldaklı madenciler, ocaklarda tavan göçüklerini önledikleri domuzdamı yöntemiyle enkaz altında rahatlıkla ilerleyebildi. Bölgede görev alan madenciler “domuzdamı” yöntemi ile güvenli yaşam koridoru oluşturarak birçok canı kurtardı. Peki, domuzdamı yöntemi nedir?
Maden işçileri, “domuzdamı” tahkimatlarını bu kez maden ocağında değil, Kahramanmaraş depremlerinde etkilenip enkaza dönüşen binalarda kurdu.
Domuzdamı, tünel kurma ve tavan çökmesini engelleme yöntemidir. Maden kuyularında, çökme tehlikesi olan yerlerde her yanı direklerle örülen boşluk olarak bilinir.
Domuzdamı sisteminde uygun boyutlarda kesilen ahşap malzeme tavan kısmına sıkıştırılıp enkazın göçmesi engellenerek yaşam koridoru oluşturuluyor. Domuzdamı direkleri; 120x20x20 ve 80x20x20 boyutlarındaki meşe, kayın ve gürgen gibi sert ağaçlardan yapılır. Söz konusu ağaçların alt ve üstü düzleştirilerek (demiryolu ağaç traverslerine benzer şekilde) uçlardan birbirinin içine geçecek ve ortası boşluk olacak şekilde üst üste dizilerek domuzdamı tahkimatı kurulur. Boyları 1-1,5 m olan domuzdamı direkleri dikdörtgen veya kare şeklinde üst üste dizilebilirler.
Bahsi geçen ağaçlar tavan basıncı altında ezilerek direnmelerine karşın birbirinin içine geçmezler. Bu durumda uzunayağın tavanı fazla esneyemediğinden tavan basıncı da fazla artamaz. Ayrıca bu tür ağaçlardan yapılan domuzdamlarının sökülmesi de daha kolay olur.
Madenciler kendi güvenlikleri açısından da önemli olan tahkimat sistemi sayesinde binaların derinliklerine oluşturdukları galerilerden ilerleyebildi. Domuzdamını kuran işçiye de “domuzdamcı” denmekte.
Derleyen: Tuğba Akkesen
