Günümüz dünyasında 5 yaşın altındaki çocuklar bile YouTube gibi hizmetlere erişirken çocuklarınızla internet güvenliği hakkında konuşmak için asla erken değil.
Öyleyse, çocuklarınız kızdırmadan veya onları teknolojiyi gizlice kullanmalarına neden olmadan zararlı web sitelerinden ve potansiyel avcılardan nasıl koruyabilirsiniz?
“Kötü bir ebeveyn” gibi görünmeden, internette gezinen çocukları güvende tutmaya yönelik ipuçları konusunda üç uzman açıklama yaptı. İşte çocuklarınızı çevrim içi ortamda güvende tutmanın dokuz yolu:
Cihazları Güvende Tutmak için Güvenlik Uygulamaları Kullanın
Yaygın güvenlik yazılımları, çocuklarınızın çevrim içi ortamda güvende kalmasına yardımcı olabilecek işlevler sunar.
Okulları koruma konusunda uzmanlaşmış RM Tecnology’nin güvenlik lideri Tasha Gibson, “Ebeveynler ve vasiler, kontrol sağlayan gelişmiş güvenlik yazılımları kurma yeteneğine sahipler.” diyor.
Gibson, ebevenylere Norton ve Kaspersky gibi bilinen markalardan FamilyTime ve Canopy gibi özel uygulamalara kadar antivirüs yazılımlarını denemelerini öneriyor. Örneğin FamilyTime, Youtube izleme, bir uygulama engelleyici, ekran süre sınırları ve kişiler için belirli numaraların temasa geçmesini engelleyebilecek bir izleme listesi sunuyor.
Çocuklarınızın Erişmesini İstemediğiniz Uygulamaları Kilitleyin
Çoğu yorgun ebeveyn restoranlarda, alışveriş merkezlerinde, evlerde çocukların sessiz kalmaları için telefonlarını onlara veriyor. Çocuğunuzun bir tarayıcıya, Youtube’a veya kişisel dosyalarınıza erişmesini istemeyebilirsiniz.
F-Secure siber güvenlik uzmanı Tom Gaffney, çocukların istenmeyen tarayıcılara, dosyalara erişmesini engellemek için o uygulamaları durdurabileceğinizi söylüyor.
iOS’ta bunu ayarlardaki ekran süresi kontrolleri aracılığıyla Android’de ise parmağınızı bir uygulama widgetına basılı tutup kum saati simgesine dokunarak yapabilirsiniz.
Gaffney “Bir çocuğun yanlışlıkla sizin istemediğiniz uygulamalara erişmesini engellemenin bir yolu uygulamayı dondurmaktır. Çocuklar böylece uygulamaya tıklamaya çalıştıklarında uygulamaya erişemezler.” dedi.
Youtube gibi Siteleri Yönlendirici Düzeyinde Engelleyin
Çoğu ev geniş bant yönlendiricisi, web sitelerini tamamen engellemenize izin verir. Yani, çocuklar güvenlik yazılımı olmayan cihazlarda olsa bile engellenen web sitelerine erişemez.
RM Technology Güvenlik lideri Tasha Gibson, “Çocuklarınızı zararlı veya uygunsuz içerikten nihai olarak korumak için herhangi bir erişimi engellemek üzere belirli URL’leri yönlendiricide engelleyebilirsiniz.” diye açıkladı.
Bunun nasıl yapılacağı ise kullandığınız belirli yönlendirici modeline bağlı olarak değişmekte.
Yerleşik Kontrolleri Kullanın
Ebeveynler ekran sürelerini ve cihazlarının ne zaman kullanabileceğini sınırlamak için iOS ve Android’deki yerleşik denetimleri kullanabilir.
Gibson “Kullanıcılar, zamanı ve erişimi yönetmek için Amazon Parents Dashboard ve iOS Kontrol Merkezi gibi araçlarla çocukların profillerine sınırlamalar uygulayabiliyor.” diyor.
Çocukların görebilecekleri sınırlamalar için ebeveyn denetimlerini kullanabilirsiniz. Örneğin, iOS’ta ayarlara ve ekran süresine dokunun. Sonra İçerik ve gizlilik kısıtlamalarına ve ardından içerik kısıtlamalarına erişin. Bu ekrandan videodan podcastlere kadar her şey için kısıtlamalar belirleyebilirsiniz.
Cihazların Nerede Kullanabileceğine Dair Kurallara Sahip Olun
iPad ve PC gibi cihazların nerelerde kullanılabileceğine dair kuralların olması, çocukların cihazları güvenli bir şekilde kullanmasını sağlamaya yardımcı olur.
Gibson, “Çevrim içi kullanım için aile olarak kurallar ve sınırlar belirleyin. Örneğin, cihazların ne zaman, ne kadar süreyle kullanılabileceğini ve cihazların ekranını görebileceğiniz alanlarda cihazların kullanımını sağlayın.” diyor.
Çocuklarınızın Uygulama Yüklemesini Engelleyin
Cihazınıza uygulama yüklerken işletim sisteminize parola veya biyometrik kimlik doğrulama (örn. parmak izi) gerektirecek şekilde ayarlayın.
Örneğin iOS’ta, uygulama yüklemelerini parmak izi gereksinimi şartıyla yapabilmek için Ayarlar, Touch ID ve parola altında iTunes ve App Store’un açık olduğundan emin olun.
Gibson, “Çocuğunuzun hangi uygulamaları kullandığından haberdar olabilmeniz için iOS veya Google Play aracılığıyla bir ebeveynin veya velinin iznini almadan çocukların uygulama yüklemesini kısıtlayın.” diye uyardı.
Çocuklarınızın Teknolojiyi Nasıl Kullanacaklarını Bildiklerini Varsaymayın
Çocuklar “doğal” bir teknolojik yeteneğe sahip olma eğilimindedir, ancak siz ebeveynler olarak çocuklarınızın çevrim içi riski anladıklarını varsayma hatasına düşmeyin.
Kaspersky Güvenlik Araştırması Müdürü David Emm, “Bir çocuğa bisiklet sürmeyi öğrettiğinizde, ona yolun kurallarını da öğretmiş olursunuz. Aynı şey çevrim içi dünya için de geçerli. Cihaz bilgisi başka bir şey, onunla yapabilecekleriniz tamamen farklı bir şey. Bir çocuğu bir cihazın gerçek gücü hakkında eğitmek, çevrim içi riskleri anlamalarına yardımcı olacaktır.” ifadesinde bulundu.
Çocuklarınızın Oynadığı Oyunları Oynayın
Çocuklarınızın kullandıkları uygulamaları ve oyunları anlamadan onların karşılaşabilecekleri riskleri kestirmek zor olabilir. Örneğin onların kullandıkları uygulamaları ve oyunları kullanarak uygulamaların ve oyunların onları tanımadıkları insanlarla konuşmaya yönlendirebilecek bir sohbet işlevi olup olmadığını görebilirsiniz.
Emm, ‘Tehlikelerin farkındaysan çok daha kolay! Bu nedenle, onların erişebildikleri en yeni uygulamalar ve oyunlar hakkında fikir sahibi olmak için uygulamalara biraz zaman ayırın. Evet, bu biraz Minecraft veya Roblox oynamanız gerektiği anlamına gelebilir, ancak bu size çocuğunuzun nerede olduğu konusunda daha iyi bir fikir verecektir.” ifadelerini kullandı.
Çoçuklarınıza Özel Verilere Dikkat Etmesini Öğretin
Çocukları kimlik dolandırıcılığı için kullanmak ve onlardan verileri almak çok kolay. Bu nedenle onlara çevrim içi ortamda daha dikkatli olmayı öğretin.
Emm, “Aşırı paylaşım tehlikelidir” diyor. İlk evcil hayvanınızın adı ve nerede yaşadığınızla ilgili çevrim içi bir testi yanıtlamak zararsız bir eğlence gibi gelebilir, ancak bu onlara karşı açılabilecek ve hesapların ele geçirilmesine yol açabilecek hayati bilgiler değerini taşımakta.
Derleyen: Serap Atabey