Hubble Uzay Teleskobu’nu (HST) kullanan bilim insanları, bugüne kadarki en korkutucu keşiflerini yapmış olabileceklerini iddia ediyor: Galaksisinin kalbindeki zincirlerden kurtulmuş, evrende saniyede yaklaşık bin mil hızla gezinen süper kütleli bir kara delik.
Araştırmacıların bulguları doğrulanırsa süper kütleli bir kara deliğin ait olduğu galaksiden fırlamış olduğuna dair bugüne kadarki en iyi kanıtlardan biri elde edilmiş olacak. Yale Üniversitesinde astrofizikçi olan, araştırmanın başyazarı Pieter van Dokkum, “Daha önce hiç böyle bir şeyle karşılaşmadık.” dedi.
Çalışmada yer almayan bilim insanları da bazı açıklamalarda bulundu. Kopenhag Üniversitesinden gök bilimci Charlotte Angus, “Bu olaylar teorik olarak öngörülmüştü ancak şu ana dek bunların gerçekleşebileceğine dair çok az kanıt vardı.” dedi. Kara delikler üzerine çalışmalarıyla tanınan, önde gelen astrofizikçilerden Manuella Campanelli ise yaptığı açıklamada, “Gözlemlerin hepsi bu senaryoya uyuyor.” dedi. Çalışmalar Astrophysical Journal Letters dergisinde resmi olarak yayımlanmayı beklerken, öyle görünüyor ki ön baskı yazısı bazı bilim insanlarını şimdiden heyecanlandırmış durumda.
Hubble görüntülerine göre bu süper kütleli kara delik, yoluna çıkan her şeyi yok etmekle kalmayıp aynı zamanda arkasında yeni doğan yıldızlardan oluşan bir iz bırakıyor. Normal şartlarda bir kara delik gözle görünmediği için gök bilimciler, kara deliğin etrafındaki maddeyi gözlemlemek zorunda kalır. Süper kütleli kara delikler araştırılırken söz konusu madde genellikle gaz ve yıldızlardan oluşan, ışıldayan bir disk olur. Ancak bu “serseri” kara delik, arkasında yıldızlardan oluşan bir şerit bırakarak gök bilimcilerin araştırmasına gerek kalmadan kendini gözler önüne serdi.
Dokkum verdiği demeçte, “Hubble görüntüsünde bu tuhaf şerit oluştuğu için ilk başta teknik bir hata yaptığımı düşündüm.” dedi.
Yine de belirsizliğini koruyan şey, bu kara deliği ait olduğu galaksinin dışına neyin itmiş olabileceği. Dokkum’a göre en olası teori galaktik birleşmeler. Yani iki galaksi birbiriyle birleştiğinde doğal olarak süper kütleli kara deliklerinin de birleşmiş olması.
Bu konuda diğer iddiaları yıkan bir teori daha var. Dokkum ve ekibi, yaklaşık 39 milyon yıl önce üçüncü bir galaksinin birleşmeye müdahale ederek süper kütleli kara deliklerden birini dışarı çıkardığından ve onu “serseri” hâle getirdiğinden şüpheleniyor.
Kesin bir sonuca varılabilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu belirten araştırmacılar, teorinin lehine güçlü bir ipucu tespit etmiş durumdalar. Başıboş gezen kara deliğin oluşturduğu izin aksi yönünde ilerleyen bir başka yıldız şeridi. Bu ikinci şeridin birleşen galaksilerin olduğu yerden çıktığına inanılıyor.
Dokkum bir sonraki adımın, diğer “serseri” kara deliklere işaret edebilecek benzer şeritlerin kanıtlarını bulmak için eski Hubble verilerini taramak olacağını söylüyor.
Derleyen: Görkem Süner