Doğumu ve yaşamı yönettiğine inanılan yıldızlara ve burçlara dair hiç beklenmeyen bir yer olan Mısır’da yeni bulgular ortaya çıktı.
Arkeologlar Mısır’da yaklaşık 2.000 yıllık daha önce hiç görülmemiş buluntular ortaya çıkardı. Tapınağının tavanındaki muhteşem bir dizi kabartma resim 12 burcu tasvir ediyor.
Yukarı Mısır’da koç başlı tanrı Khnum ve diğerlerine adanmış görkemli Esna Tapınağında restore edilen sanat eserleri, zodyak temsillerinin yanı sıra Güneş Sistemimizdeki gezegenlerden beşinin, Sekhmet’in “yedi okunun” ve gece saatlerini ölçmek için kullanılan yöntemlerden bazılarının tasvirlerini de içeriyor.
Restorasyon projesinde Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı ile çalışan Tübingen Üniversitesinden Mısır Bilimci Christian Leitz, “Zodyak temsilleri Mısır tapınaklarında çok nadirdir. Zodyak, Babil astronomisinin bir parçasıdır ve Ptolemaios dönemine kadar Mısır’da görülmesi beklenmezdi.” diyor.
Luksor’un yaklaşık 60 kilometre güneyindeki Esna Tapınağının inşası Batlamyus döneminde başlamış, ancak yüzyıllar boyunca devam etmiştir. Şimdi geriye kalan tek şey, MS 41-54 yılları arasında İmparator Claudius’un yönetimi altındaki Roma Dönemi’nde yerleştirilen giriş veya pronaos diye adlandırılan giriş bölümü.
Geçen yıl ekip, akbaba başlı tanrıça Nekhbet ve yılan başlı tanrıça Wadjet’i kanatlarını açmış kuşlar olarak tasvir eden muhteşem boyalı freskleri ortaya çıkardı.
Leitz, “Tapınaklar ve tanrıların antik tasvirleri genellikle parlak renklerle boyanır. Ancak bunlar genellikle dış etkilerin bir sonucu olarak solmuş, hatta tamamen yok olmuştur.” diyor.
Ekip, Esna Tapınağı’nın, duvarlarını kaplayan figürlerin çeşitliliği ve tüm kirin altında renklerin korunması açısından benzersiz olduğunu söylüyor. Kumtaşı kabartmaları dikkatlice temizlendiğinde, bilim insanları ve ziyaretçiler tapınağın süslemelerini birbirleriyle ilişkili olarak tüm genişliğiyle görebiliyor. Bu renkli figür bolluğu arasında bile, burçların tasviri ilginç bir sürpriz kabul ediliyor. Antik Yunanlıların zodyakı Mısır’a tanıttığı ve sadece belirli bağlamlarda çok popüler olduğu düşünülmektedir.
Birkaç yıl önce tapınak üzerinde yapılan çalışmalar, takımyıldızların Mesekhtiu (Büyük Ayı), Sah (Orion) ve daha önce bilinmeyen “Apedu n Ra” (Ra’nın kazları) gibi eski Mısır isimlerini ilk kez ortaya çıkardı. Ayrıca Jüpiter, Mars ve Satürn’ün yanı sıra zamanı söylemeye yardımcı olmak için kullanılan bir dizi takımyıldızı da tespit edildi.
Kanatlı yılanlar, timsah başlı ve kuyruğu yılan olan bir kuş ve koç başlı bir yılan gibi pek çok ilginç ve fantastik yaratık ortaya çıkarıldı.
Çalışmalar halen devam ediyor ancak 2018’de başladığından bu yana tavanın yarısından fazlası, 18 sütundan 8’i ve tavanı destekleyen arşitravlardan (kiriş) 2’si temizlendi. Kirin altındaki pigmentlerin zarar görmesini en aza indirmek için yavaş bir çalışma yürütülüyor.
Ekibin Antik Mısır hakkında başka neler ortaya çıkarabileceğini zaman gösterecek.
Derleyen: Onur Bedek
