Güçlü bir şekilde ayakta durmak, yürümek ve koşmak, Homo sapiens’i maymunlardan ayıran özellikler arasında yer alıyor. Bilim insanlarınca bu özellikler, medial (orta) kemerin uzamasından kaynaklanıyor.
Frontiers in Bioengineering and Biotechnology dergisinde yayımlanan çalışmaya göre yay benzeri kemerler, iki ayak üzerinde yürümemize yardımcı olmak amacıyla evrimleşmiş olabilir. Söz konusu çalışma, esnek kemerin geriye doğru bükülmesinin, ayak bileğini daha rahat bir yürüyüş için dik konuma getirdiğini ve bunun özellikle koşu için faydalı olduğunu ortaya koydu.
Çalışmanın ortak yazarı ve Wisconsin-Madison Üniversitesi biyomekanik mühendisi Lauren Welte yaptığı açıklamada, “İlk başta yay benzeri kemerin, vücudun adım atmasına yardımcı olduğunu düşünüyorduk. Ancak kemerin, ayak bileğinin vücudu kaldırmasına yardımcı olmak için geri esnediği ortaya çıktı.” dedi.
İnsan ayağının ortasındaki yay benzeri kemerin, homininlere dik yürürken daha fazla hareket imkânı sağladığı düşünülüyor. Kemer, vücudun kütle merkezini ileri doğru iterek insanların yürüyüşünü daha rahat hâle getiriyor.
Bu yeni çalışmada ekip, farklı kemer hareketliliğine sahip yedi katılımcı seçti ve yüksek hızlı X-ray hareket yakalama kameralarıyla katılımcıların yürüme ve koşma şekillerini kayda aldı. Araştırmacılar, şaşırtıcı bir şekilde gerilme göstermeyen sert bir kemerin, ayağın yerden erken ayrılmasına neden olduğunu ve bunun da bacak kasının etkinliğini azalttığını buldular. Sert bir kemer ayrıca ayak bileği kemiklerini çok fazla öne doğru eğiyordu. Bu öne doğru eğim, insan yürüyüşü gibi düz ve dik bir duruştan ziyade, yürüyen bir şempanze duruşunu andırıyor.
Çalışmanın ortak yazarı ve Queen’s Üniversitesi makine ve malzeme mühendisi Michael Rainbow yaptığı açıklamada, “Ayaklarımızın hareket kabiliyeti, öne doğru eğilmek ya da bir sonraki adıma çok erken geçmek yerine dik yürümemizi ve koşmamızı sağlıyor gibi görünüyor.” dedi.
Bu bulgular ve kemer esnekliği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, hastalık veya yaralanma nedeniyle kemerleri sertleşen insanlara yardımcı olabilir.
Derleyen: Merve Nur Sözen