- Bilim insanları, organ bağışı eksikliğini gidermek amacıyla domuzların vücudunda neredeyse insandakine benzeyen böbrekler geliştirerek organ naklinde önemli bir ilerleme kaydetti.
- Domuz embriyolarında %60’a kadar insan hücresi içeren böbrekler geliştirildi.
- Bu yaklaşımın pratik bir çözüm haline gelmesiyle birlikte etik kaygılar da beraberinde geliyor.
Bilim insanları, domuzların vücutlarında insan böbreğine çok benzer bir böbrek geliştirerek organ nakli alanında büyük bir çığır açtılar.
Temel amaç, organ bağışı eksikliğini gidermek ve insan organlarını hayvanların vücutlarında geliştirerek binlerce insanın hayatını kurtarmak. İnsan organlarını domuzlara nakletmeye yönelik geleneksel yöntemler, domuzun yabancı organları reddeden bağışıklık sistemi tarafından engelleniyordu. Araştırmacılar, artık domuz embriyolarının neredeyse insan böbreklerine sahip olmasını sağlayacak şekilde genetiği değiştirdikleri bir yöntem geliştirdiler.
Bu yenilikçi yaklaşımda, in vitro fertilizasyon (IVF) yoluyla domuz yavrusu embriyoları oluşturuldu ve insan hücrelerine daha duyarlı olacak şekilde genetiği değiştirildi. İnsan pluripotent kök hücreleri bu embriyolara enjekte edildi ve daha sonra gelişmek üzere embriyolar, taşıyıcı dişi domuzlara nakledildi. Rahimde yaklaşık bir ay kaldıktan sonra domuz yavruları, böbreklerinin %60’a kadar insan hücresi ve %40’a kadar domuz hücresinden oluştuğu, umut verici sonuçlar gösterdi.
Çalışma, gelecekte bu organların kullanıldığı insan nakillerinin potansiyelini ortaya koyuyor.

Bu çığır açan gelişmelere rağmen hala aşılması gereken zorluklar var. Örneğin, hamile domuzun bağışıklık sistemi, insan damarlarını reddedeceği için çalışmadaki böbreklerde domuz kan damarları kullanıldı.
Ayrıca, az sayıda insan hücresinin domuz embriyosunun beynine ve omuriliğine ulaşmasıyla birlikte etik kaygılar da ortaya çıkıyor.
Bununla birlikte bu başarı, hayvanlarda insan organlarının yetiştirilmesine yönelik önemli bir adıma işaret ediyor ve gelecekte organ nakli sıkıntısının çözümü için umut vaat ediyor. Daha ileri araştırmalar; kalp ve pankreas gibi diğer insan organlarını geliştirmeyi, güvenlik ve etkinliği sağlayacak şekilde süreci iyileştirmeyi amaçlıyor.
Derleyen: Eliz Canyurt