- Araştırma, Wrasse balıklarının kendi yansımalarını tanıyıp vücut boyutlarına göre davranışlarını değiştirebilecek kadar gelişmiş bir öz farkındalığa sahip olabileceğini gösterdi.
- Balıkların ayna yansımasıyla vücut boyutlarını değerlendirerek agresifliklerini ayarlamaları, onların metakognisyon yeteneğine sahip olabileceğini öne sürüyor.
- Bu bulgular, daha önce sadece bazı hayvan türlerinde görülen öz farkındalık seviyesinin wrasse balıklarında da bulunabileceğini ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.
Osaka Metropolitan Üniversitesinin öncülüğünde yapılan son araştırmalar, küçük bir tropikal balık olan mavi çizgili temizleyici wrasse’ın, insanlarınkine benzer bir öz farkındalık seviyesine sahip olabileceğine dair güçlü kanıtlar sundu. Scientific Reports dergisinde yayımlanan çalışma, bu balıkların sadece kendi yansımalarını tanımakla kalmayıp aynı zamanda vücutlarına ilişkin daha karmaşık bir içsel farkındalığa sahip olabileceklerini ortaya koyuyor.
Yaklaşık olarak bir insan parmağı büyüklüğünde olan mavi çizgili temizleyici wrasse, öz farkındalıklarını keşfetmek amacıyla tasarlanmış laboratuvar deneylerine tabi tutuldu. Araştırmacılar, balıkların yansımalarına ve çeşitli boyutlardaki balıkları gösteren görüntülere verdikleri tepkileri gözlemledi. Özellikle temizleyici wrasse balıkları, fotoğraflardaki balıkların boyutuna bağlı olarak önemli değişiklikler gösterdi. Aynaya erişimi bulunan balıklar, daha büyük veya benzer boyutlarda olan balıklara karşı daha az agresif davrandı ancak daha küçük balıklara karşı artan bir düşmanlık gösterdi.
Daha ileri araştırmalar yapmak için ekip, iki grup balığı karşılaştırdı: bir grup aynaya erişime sahipken diğer grup kontrol grubu olarak kullanıldı. Aynaya erişim sağlayan balıklar, büyük balıkların fotoğrafları gösterildiğinde sıkça aynanın yanında paralel yüzerek kendi boyutlarını görüntüye göre değerlendirdiklerini öne sürdüler. Bu davranış, temizleyici wrasse’ın, ayna yansımasını fiziksel varlıklarını değerlendirmek ve agresifliklerini buna göre ayarlamak için kullanabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, bu bulguların temizleyici wrasse’ın metakognisyona, kendi zihinsel durumlarını yansıtma ve bu yansıma üzerine karar verme yeteneği, sahip olabileceğini öne sürdüğünü belirtiyor. Bu seviyede bir öz farkındalık, daha önce sadece şempanzeler, yunuslar, fil, güvercinler ve kargalar gibi türlerle ilişkilendirilmişti ve bu türler, klasik ayna öz tanıma (MSR) testini geçmişti ancak bu çalışma, wrasse’ın öz farkındalığının daha gelişmiş olabileceğini ve bilişsel yeteneklerinin kapsamını tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor.
Derleyen: Eliz Canyurt