- Yeni bir araştırma, Avrupa orman bitkilerinin şaşırtıcı bir şekilde batıya doğru göç ettiğini ortaya koydu. İklim değişikliği değil, azot kirliliği bu değişimin başlıca nedeni.
Avrupa’daki ormanlar değişiyor! Yapılan yeni bir araştırma, Avrupa orman bitkilerinin beklenenin aksine kuzeye değil, batıya doğru göç ettiğini gösteriyor. Alman Entegre Biyoçeşitlilik Araştırma Merkezi (iDiv) Halle-Jena-Leipzig tarafından yapılan ve hakemli bir yayında yer alan araştırma, bu değişimin ardındaki temel nedenin azot kirliliği olduğunu ortaya koyuyor.
Sıradan odun kuzukulağı gibi bitkiler, yılda yaklaşık 5 kilometre hızla batıya doğru hareket ediyor. Bu hızlı göçün ana itici gücü ise atmosferik kirlilikten kaynaklanan yüksek azot birikimi. Özellikle Doğu Avrupa’dan gelen azota dayanıklı türler, batıya doğru yayılarak daha hassas bitki türlerini tehdit ediyor.
Araştırmacılar, 266 orman bitkisi türünün dağılım alanlarındaki değişimleri analiz ederek bu sonuca ulaştı. Bazı bölgelerde ölçümler 1933 yılına kadar uzanıyor ve Avrupa’nın en önemli ormanları, örneğin Polonya’daki Białowieża Ormanı da çalışmaya dahil edildi.
Bulgular, iklim değişikliğinin bitki dağılımını etkilediği yönündeki yaygın inanışı sorguluyor. Her ne kadar yükselen sıcaklıklar bazı türleri kuzeye doğru itse de, bu araştırma batıya doğru hareketin çok daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Azot Kirliliği Biyoçeşitliliği Tehdit Ediyor
Azot, bitki büyümesi için temel bir besin maddesi olsa da, aşırı miktarda azot toprağı ve suyu kirleterek hassas ekosistemleri bozabilir. Bu durum, azota dayanıklı türlerin yayılmasına ve biyoçeşitliliğin azalmasına yol açar.
Araştırma sonuçları, gelecekteki biyolojik çeşitlilik modellerinin yalnızca iklim değişikliği ile değil, aynı zamanda azot kirliliği gibi diğer çevresel faktörlerle de şekilleneceğini gösteriyor. Bu nedenle, arazi yöneticileri ve politika yapıcıların biyoçeşitliliği korumak için azot kirliliği ile mücadeleye öncelik vermeleri gerekiyor.
Derleyen: Enis Yabar
