Singapur, dang hummasıyla mücadele etmek için sivrisinekleri bir silah olarak kullanmaya başladı. 1,45 milyon dolarlık bir projeyle, erkek sivrisinekler özel bir bakteriyle enfekte edilerek üremeleri engelleniyor. Bu sivrisineklerin, hastalık taşıyan sivrisinek popülasyonunu azaltması hedefleniyor. Proje, 2020 yılına kadar her yıl devletin sağlık harcamalarına büyük yük getiren dang humması vakalarını azaltmayı amaçlıyor.
İklim Değişikliği ve Sivrisinek Kaynaklı Hastalıkların Artışı
Dang humması, sıcak ve nemli bölgelerde sivrisinekler aracılığıyla yayılan bir hastalık olarak biliniyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2024 yılı itibariyle dang humması vakaları iki katına çıkarak 13 milyonu geçti. Bu artışın en büyük nedenlerinden biri, iklim değişikliğiyle birlikte sivrisineklerin daha geniş alanlara yayılma eğilimi. Daha önce soğuk veya kuru olan bölgeler, sıcak ve nemli hale gelerek sivrisineklerin yayılma alanını artırıyor. Bu, dang humması gibi sivrisinek kaynaklı hastalıkların da hızla arttığı anlamına geliyor.
Geleneksel Yöntemlerin Yetersizliği ve Yeni Çözümler
Geleneksel yöntemler, örneğin pestisitler ve çevre temizliği gibi uygulamalar, sivrisinek yayılımını durdurmada yeterince etkili olamıyor. Bu sebeple, bilim insanları yeni ve daha etkili çözümler üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Bu çözümler arasında sivrisineklerin genetik yapısını düzenleme ve bakteriyel enfeksiyon kullanma gibi yenilikçi yöntemler yer alıyor. Singapur’daki projede, bakteriyle enfekte edilen erkek sivrisineklerin, üremeyi engelleyerek hastalık taşıyan sivrisinek popülasyonunun azalmasına yardımcı olması amaçlanıyor.
Uzun Vadeli Etkiler ve Küresel Sağlık Tehditleri
Yenilikçi müdahalelerin uzun vadeli etkileri henüz tam olarak bilinmiyor. Bazı uzmanlar, bu tür yöntemlerin çevresel dengeyi nasıl etkileyeceğini sorguluyor. Yine de, sivrisinek kaynaklı hastalıklarla mücadelede geleneksel yöntemlerin yetersiz kaldığı bir dönemde, yeni stratejiler umut verici bir çözüm sunuyor.
İklim değişikliği ve sivrisineklerin yayılmasının etkisiyle dang humması gibi hastalıkların daha fazla insana bulaşması bekleniyor. 2050 yılına kadar, sivrisinek kaynaklı hastalık riskinin 4 milyardan 5 milyara çıkması öngörülüyor. Bu yüzden, sivrisineklerle mücadele eden projeler, küresel sağlık tehditlerine karşı önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Derleyen: Elanur Atalay