“Amerikalı Astronotları Mars’a Göndermeye Öncelik Vereceğiz”: Trump’ın NASA Başkanı Adayı

Donald Trump’ın NASA başkanlığına aday gösterdiği Jared Isaacman, Senato’ya Mars’a insanlı uçuş hedefini açıkladı ve ABD’nin Ay’a Çin’den önce dönme vizyonunu vurguladı.

Trump, 20 Ocak’taki göreve başlama konuşmasında ABD’nin “kaderini yıldızlara doğru izleyeceğini ve Amerikalı astronotları Mars gezegenine göndereceğini” belirtmişti. Isaacman, 9 Nisan’da Senato Ticaret, Bilim ve Ulaşım Komitesi önündeki adaylık oturumunda bu istekleri yineledi.

Isaacman’ın Hedefleri

42 yaşındaki Isaacman, açılış konuşmasında bir dizi hedef belirledi ve listenin başında insanlı uzay uçuşu hedefleri yer aldı. Isaacman, “İlk olarak, Amerikalı astronotlar uzayın nihai ‘yüksek zemini’nde öncülük edecek. Başkanın belirttiği gibi, Amerikalı astronotları Mars’a göndermeye öncelik vereceğiz” dedi.

Ay ve Mars Hedefleri

Mars, uzun zamandır NASA’nın nihai hedefi oldu. Ajans, Ay’a daha yakın bir dünyada varlık kurduktan sonra Mars’a ulaşmayı hedefliyor. Artemis programı aracılığıyla, ajans on yılın sonuna kadar su zengini Ay’ın güney kutbu yakınında bir veya daha fazla üs kurmayı umuyor.

Çin de 2030 yılına kadar Ay’a astronot indirmeyi hedefliyor. ABD’li politikacılar ve askeri yetkililer, uzay topluluğundaki diğer paydaşlarla birlikte, bu sözde yeni uzay yarışını kazanmanın ve Çin’in Dünya’nın en yakın komşusunda operasyon ve keşif normları oluşturmasını engellemenin önemini vurguladılar.

Senato Komitesi Oturumu

Senato Ticaret, Bilim ve Ulaşım Komitesi başkanı Senatör Ted Cruz (R-Teksas), oturum sırasında Artemis’in adım adım yaklaşımından vazgeçilerek Mars’a daha hızlı ve doğrudan bir rota izlenmesi konusunda uyarıda bulundu. Cruz, “Yolumuza devam etmeliyiz. Bu aşamada önceliklerdeki aşırı bir değişiklik, neredeyse kesinlikle kırmızı bir ay anlamına gelir ve Çin’e nesiller boyu zemin bırakır. Komünist Çin’e ‘Ay sizin’ demekten daha feci bir hata yapabileceğimizi düşünmekte zorlanıyorum” dedi.

Isaacman, NASA’nın aynı anda birden fazla hedefi gerçekleştirebileceğini belirterek bunun gerçekleşmesine izin vermeyeceğini söyledi. Isaacman, “NASA, imkansıza yakın şeyleri yapabilen olağanüstü bir ajans. Çin’in oraya ulaşmasından önce Ay’a dönme ve uzay ekonomisini çözme ve diğer şeyleri yapma konusundaki başkanın vizyonuna uygun olarak Mars için bir rota çizebiliriz” dedi.

Artemis Programı ve Eleştiriler

Artemis programı, şu anda öngörüldüğü gibi, Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) adlı dev bir rokete, Orion adlı bir mürettebat kapsülüne ve Ay yörüngesinde planlanan bir uzay istasyonu olan Gateway’e dayanıyor. Programın planlarına göre, Artemis astronotları Ay’a özel olarak inşa edilmiş iniş araçlarıyla (SpaceX’in Starship’i ve Blue Origin’in Blue Moon’u) inecek.

Artemis’in yıllar içinde birden fazla gecikme ve maliyet aşımıyla karşılaşması nedeniyle bu mimarinin bazı yönleri politikacılar ve uzay meraklıları tarafından eleştirildi.

Isaacman, oturum sırasında Gateway’i veya Artemis’in herhangi bir yönünü şu anda iptal etme niyetinde olmadığını söyledi. Ancak ajansın Ay misyonu mimarisine verdiği destek pek de coşkulu değildi. Isaacman, “Oraya ulaşmanın en iyi ve en hızlı yolu olduğuna inanıyorum. Ay’a ve Mars’a büyük sıklıkla gidip gelmenin uzun vadeli yolu olduğunu düşünmüyorum. Ancak şu anda sahip olduğumuz plan bu ve bu mürettebatı Ay’ın etrafında ve ardından Ay’a inecek mürettebatı indirmemiz gerekiyor” dedi.

Bu son cümle, 2026’da Ay’ın etrafında bir tur yapacak dört astronotu fırlatacak olan NASA’nın Artemis 2 misyonuna ve 2027 ortalarında fırlatılması planlanan Ay’a iniş girişimi olan Artemis 3’e atıfta bulunuyordu.

Isaacman ve Elon Musk İlişkisi

Isaacman, ödeme işleme şirketi Shift4’ün CEO’su ve kurucusudur. Aynı zamanda iki uzay uçuşu deneyimi olan başarılı bir özel pilot ve astronottur. Eylül 2021 ve Eylül 2024’te yörüngeye fırlatılan Inspiration4 ve Polaris Dawn görevlerini finanse edip komuta etmiştir.

Her iki görevde de SpaceX donanımı kullanıldı, bu nedenle Isaacman’ın şirketin milyarder kurucusu ve CEO’su Elon Musk ile bir ilişkisi var. Musk, Trump’a yakın bir isim malumunuz.

Senatör Ed Markey (D-Mass.), oturum sırasında bu bağları gündeme getirerek, 2024’ün sonlarında Florida’da o zamanki Başkan adayı Trump ile yaptığı görüşmede Musk’ın bulunup bulunmadığını sordu. Isaacman, bu soruya doğrudan cevap vermekten kaçındı ve bunun yerine Trump tarafından görüşüldüğünü defalarca tekrarladı.

Markey ayrıca Isaacman’a NASA ile ilgili planlarını Musk ile tartışıp tartışmadığını sordu. Bu sefer doğrudan bir cevap geldi: “Tartışmadım.”

CNN’e göre, Markey ve diğer senatörler Isaacman’ın adaylığı hakkında düşünmek için biraz zamanları olacak. Ticaret, Bilim ve Ulaşım Komitesi’nin en erken 28 Nisan’a kadar bir onay oylaması yapması beklenmiyor.

Derleyen: Enis Yabar