Amazon’nun, Starlink Rakibi Kuiper İnternet Uyduları Fırlatıldı!

Amazon’un 3.236 uydudan oluşması planlanan Kuiper geniş bant internet ağının ilk 27 uydusu, Pazartesi günü Florida’dan uzaya fırlatıldı. Bu fırlatılış, SpaceX’in Starlink ağına rakip olacak, uzun süredir geciken bir uzaydan internet sağlama ağının hayata geçirilmesinin başlangıcını işaret ediyor.  

Bu uydular, Amazon’un tüketicilere, işletmelere ve hükümetlere küresel olarak geniş bant internet sağlamak amacıyla 2019’da duyurduğu 10 milyar dolarlık Proje Kuiper için planladığı 3.236 uydunun ilk partisini oluşturuyor. Bu müşteriler, SpaceX’in güçlü Starlink işiyle yıllardır hedeflediği bir pazar segmentini temsil ediyor.  

Boeing (BA.N) ve Lockheed Martin (LMT.N) ortak girişimi United Launch Alliance’ın Atlas V roketiyle taşınan 27 uyduluk parti, EDT 19:00’da roket şirketinin Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndaki fırlatma rampasından uzaya gönderildi. Kötü hava koşulları, 9 Nisan’daki ilk fırlatma girişimini engellemişti.  

Kuiper, tartışmasız Amazon’un en büyük yatırımlarından biri olarak Starlink’in yanı sıra AT&T (T.N) ve T-Mobile (TMUS.O) gibi küresel telekomünikasyon sağlayıcılarına karşı konumlanıyor. Şirket, bu hizmeti bağlantının seyrek veya hiç olmadığı kırsal alanlar için bir nimet olarak tanımlıyor.  

İlk operasyonel uyduları konuşlandırma görevi bir yıldan fazla gecikti. Amazon başlangıçta ilk partiyi 2024’ün başlarında fırlatmayı umuyordu. Şirket, ABD Federal İletişim Komisyonu tarafından 2026’nın ortasına kadar uydularının yarısını, yani 1.618 uyduyu konuşlandırma konusunda belirlenen bir son tarihle karşı karşıya. Ancak yavaş başlangıcı nedeniyle analistler, Amazon’un bir uzatma talep etmesinin muhtemel olduğunu belirtiyor.

Fırlatılıştan saatler veya muhtemelen günler sonra Amazon’un, Redmond, Washington’daki görev operasyon merkezinden tüm uydularla ilk teması kamuoyuna teyit etmesi bekleniyor. Şirket, planlandığı gibi gitmesi halinde bu yılın sonlarında müşterilere hizmet sunmaya başlamayı beklediğini açıkladı.

ULA CEO’su Tory Bruno bu ay Reuters’e verdiği bir röportajda, ULA’nın bu yıl beş Kuiper görevi daha fırlatabileceğini söyledi. Amazon, 2020’deki FCC başvurusunda, 578 uydu ile bazı kuzey ve güney bölgelerinde hizmete başlayabileceğini ve şirket daha fazla uydu fırlattıkça kapsamın Dünya ekvatoruna doğru genişleyeceğini belirtmişti.  

Web hizmetleri ve e-ticaret devi Amazon’un Proje Kuiper’i, SpaceX’in hakim olduğu bir pazarda geç bir başlangıçla uzaya yapılan iddialı bir atılımı temsil ediyor. Ancak Amazon yöneticileri, şirketin derin tüketici ürünleri deneyimi ve Kuiper’in bağlanacağı yerleşik bulut bilişim işinin Starlink’e karşı bir avantaj sağlayacağını düşünüyor.

Amazon, 2023 yılında başarılı olduğunu söylediği testlerde iki prototip uydu fırlatmış ve bunları 2024’te yörüngeden çıkarmıştı. Şirket, bu ayın başlarında ilk Kuiper fırlatma planlarını açıklayana kadar programın geliştirilmesi hakkında nispeten sessiz kalmıştı.

Amazon’un Starlink’i Yakalaması İçin İlk Adım

Hem uydu operatörü hem de yeniden kullanılabilir Falcon 9 roketiyle fırlatma şirketi olarak benzersiz bir avantaja sahip olan Elon Musk’ın SpaceX’i, 2019’dan bu yana 8.000’den fazla Starlink uydusunu yörüngeye yerleştirdi ve Pazartesi günü 250. özel Starlink fırlatılışını gerçekleştirdi. Dağıtım hızı, ağın bant genişliğini genişletmek ve eskiyen uyduları değiştirmek için her rokette yaklaşık iki düzine uydu ile haftada en az bir Starlink görevi olacak şekilde hızlandı.

Bu hızlı tempo, Musk’ın şirketinin 125 ülkede 5 milyondan fazla internet kullanıcısı toplamasını, küresel uydu iletişim pazarını alt üst etmesini ve Starlink’i ve üretim hattını hassas ulusal güvenlik programları için kullanmak isteyen askeri ve istihbarat teşkilatlarını cezbetmesini sağladı.

Amazon Yönetim Kurulu Başkanı Jeff Bezos, Ocak ayında Reuters’e verdiği bir röportajda, internet için “doyumsuz bir talep” olduğunu söyleyerek Kuiper’in Starlink ile rekabet edebileceğine olan güvenini dile getirdi.

Bezos, “Orada birçok kazanan için yer var. Starlink’in başarılı olmaya devam edeceğini ve Kuiper’in de başarılı olacağını tahmin ediyorum,” dedi.

Düşük Dünya yörüngesine atıfta bulunarak, “Öncelikle ticari bir sistem olacak, ancak bu LEO takımyıldızları için şüphesiz savunma kullanımları da olacak,” diye ekledi.

Amazon, 2023’te Kuiper tüketici terminallerini tanıttı. Bunlar, yukarıdaki Kuiper uydularıyla iletişim kuran bir LP vinil plak boyutunda bir antenin yanı sıra, boyutunu e-kitap okuyucusu Kindle cihazıyla karşılaştırdığı daha küçük bir terminali içeriyor. Şirket, bu cihazlardan on milyonlarca adedini her biri 400 doların altında bir fiyata üretmeyi bekliyor.

Amazon, 2022’de ULA, Fransız Arianespace ve Bezos’un uzay şirketi Blue Origin’den 83 roket fırlatışı için anlaşma yaparak, Kuiper dağıtımına başlamaya hazırlanırken sektörün şimdiye kadarki en büyük fırlatma anlaşmasını yapmıştı.

Derleyen: Enis Yabar