- İsviçre’deki buzullar, son iki yılda toplam hacimlerinin %10’unu kaybetti.
- Araştırmacılar, küresel sıcaklık artışının buzulları hızla küçülttüğü ve bazı büyük buzulların bir nesil içinde yok olabileceği konusunda uyarıyor.
- Buzulların kaybı sadece doğal güzelliklerin değil, aynı zamanda çevresel denge için önemli olan su kaynaklarının ve tatlı suyun da kaybı anlamına geliyor.
İsviçre’deki buzullar, geçen yılki %6’lık rekor erimenin ardından bu yıl, hacimlerinin %4’ünü daha kaybederek şimdiye kadarki en büyük ikinci kaybı yaşadı. İsviçre Buzul İzleme Ağının (Glamos) yıllık raporuna göre ülkedeki 1.400 buzuldan 176’sını yıllardır izleyen kuruluş, buzulların hızla erimesine dair endişe verici veriler sunuyor.
İklim bilimcileri, Alp buzullarının büyük bir kısmını kurtarmak için artık çok geç olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Glamos’un başkanı Matthias Huss, “Bu, korkunç bir şey.” dedi. İki yıl içinde İsviçre’nin buzulları, toplam hacimlerinin %10’unu kaybetti. Bu da 1960 ve 1990 yılları arasındaki otuz yılda kaybettiklerine eş değer bir kayıp.
Buzul bilimciler, bu yılki erimenin geçen yıla göre biraz daha az olmasına rağmen endişeli. Huss, “Ölçümler başladığından beri bu, en olumsuz ikinci yıl. Geçen yılki bu aşırılığın tekrarlandığını görmek korkunç.” dedi. Araştırmacılar, ardışık sıcak yazlar ve düşük kar yağışlarının, bu kaybın ana nedenleri olduğunu belirtiyor ve bu hava koşullarının devam etmesi durumunda çözülmenin daha da hızlanabileceğini vurguluyor.
İsviçre’nin bazı küçük buzulları artık varlığını sürdüremiyor. Araştırmacılar, bu yıl St Annafirn buzulunu izlemeyi bıraktı, çünkü ölçülmeye değer bir buz bulamadılar. Diğer buzullar, o kadar hızlı küçülüyor ki küresel sıcaklıklar Paris Anlaşması’nda hedeflenen 1,5 derecelik artış sınırları içinde tutulsa bile onları kurtarmanın zor olduğu görülüyor.
Buzul uzmanları, küresel ısınma ile ilişkili sera gazlarında büyük bir azalma olmadıkça şu anda 800 metre (2,624 ft) kalınlığında olan Aletsch gibi daha büyük buzulların bile bir nesil içinde yok olabileceği konusunda uyarıyor.
Huss, “Yıllardır izlediğim bu bölgeleri her incelediğimde durum farklı oluyor. Buz daha küçük daha ince ve daha gri. Bu çok üzücü.” diyor.
Ancak buzulları kaybetmek sadece büyüleyici manzaraların kaybını değil, aynı zamanda Avrupa’nın su kaynaklarını da tehlikeye atıyor. Buzullar, kışın biriken ve yazın yavaşça eriyen tatlı su kaynakları ve Avrupa’nın nehirlerini besliyor. Ayrıca tarım sulaması ve nükleer santral soğutması için kullanılan bu suların azalması ciddi sorunlara yol açıyor.
Geçen yıl ve bu yıl, Ren Nehri gibi önemli bir su yolunda su seviyeleri düştüğü için deniz taşımacılığı kısıtlandı. 2022’deki rekor sıcaklık sırasında, nehir suyu balıkların hayatta kalması için çok sıcak ve kıt olduğu için balıklar tanklarda saklandı.
Huss, “Buzullar, iklim değişikliğini anlatmak için çok önemli. Çünkü çok göze çarpar. Eğer iklim değişikliği azaltılmazsa 2100 yılına kadar Alplerdeki tüm buzulları kaybedeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Derleyen: Ayça Ayaz
