Sorun giderme adımları genellikle bir cihazı kapatıp açmakla başlar. Elektronik cihazlarla ilgilenenler bilirler ki sorunların neredeyse yarısından fazlası basit bir yeniden başlatmayla giderilebilir. Ama neden?
Bir cihazı kapatıp tekrar açmak, eldeki her sorunu çözmek için çok basit bir işlem gibi gelebilir. Buna rağmen, özellikle bilgisayarla ilgilenenlerin bildiği gibi, sorunların yarısından fazlası basit bir yeniden başlatma ile giderilebiliyor. Ancak birçok insan sorun giderirken bu basit adımı atlıyor.
Herhangi bir cihazı yeniden başlatmak (İngilizcede restart) genellikle onu kapatıp tekrar açmaktan ibarettir. Bir cihazın yeniden başlatma özelliği yoksa bunun yerine cihazı yeniden başlatmak için güç kaynağından çıkarıp tekrar takabilirsiniz. Yeniden başlatmak için İngilizcede restart haricinde reboot tabiri de kullanılır.
Bunlara benzer bir de sıfırlamak (İngilizcede reset) tabiri vardır. Sıfırlamak ve yeniden başlatmak çok farklı şeylerdir. Bir cihazı sıfırladığınızda cihazdaki her şey silinir ve cihaz varsayılan ayarları ve programları geri yükler.
Peki bilgisayarınızı yeniden başlatmak neden işe yarıyor?
Bilgisayarınızla çalışırken bazı programları açıp kapatırsınız, diğerlerini çalışır durumda bırakırsınız ve bazen de çeşitli uygulamaları yükler veya kaldırırsınız. Bu sırada diğer birçok arka plan süreci de başlar ve durur.
Bu eylemlerin birçoğu ve işletim sisteminiz, artık çalışması gerekmeyen arka plan işlemleri veya tamamen kapanmayan programlardan oluşan bir tür elektronik iz bırakır.
Bu “artıklar” sistem kaynaklarını, genellikle RAM’i tüketir. Artıklar çok fazlaysa sistem yavaşlar, programlar açılmaz, hata mesajları görülür ve bunlara benzer sorunlar yaşanır.
Yeniden başlatma sırasında güç kesilmeden önce her bir program ve işlem sona erer. Bilgisayarınız yeniden başlatıldığında işe temiz bir bellekle ve genellikle daha hızlı, daha iyi çalışan bir bilgisayarla başlarsınız.
Televizyonunuz da aslında bir bilgisayar
Aynı mantık akıllı telefonlar, televizyonlar, modemler, video ve müzik oynatan cihazlar, ev güvenlik sistemleri, dijital kameralar vb. dahil olmak üzere bilgisayar olarak düşünmeyebileceğiniz ancak gerçekte bilgisayar olan her şey için de geçerli. Bu cihazların hepsinin kendi içlerinde bilgisayarınızla aynı sorunlara maruz kalabilecek minik işletim sistemleri ve yazılımları var.
Hubble Uzay Teleskobu dahil tüm elektronik sistemlerde aynı sorunlara rastlanır.
Sık sık yeniden başlatma gerektiren durumlar
Sorun gidermek için bilgisayarınızı ara sıra yeniden başlatmanız gerekmesi, özellikle sürücüleri güncelleme, güncellemeleri yükleme veya yazılım yükleme gibi işletim sistemiyle çok fazla etkileşim gerektiren işler yapıyorsanız tamamen normaldir.
Ancak daha sık yeniden başlatmanız gerekiyorsa yeniden başlatmanın sizin için yalnızca geçici olarak düzelttiği sorunlar olabilir ve bu sorunlar için daha sağlam bir çözüm gerekebilir. Bu durumda ya bir donanım parçası arızalıdır ya önemli Windows dosyaları bozuktur veya bilgisayarınıza kötü amaçlı yazılım (İngilizcede malware) bulaşmıştır.
Windows bilgisayarınızı düzenli olarak yeniden başlatmak zorunda kalıyorsanız sfc /scannow
komutuyla “Sistem Dosyası Denetleyicisi”ni çalıştırmak gibi bazı ek sorun giderme yolları var. Bunlar dışında kötü amaçlı yazılım taraması da yapabilirsiniz.
Virüs taraması yaptıktan ve diğer bilindik sorun çözme adımlarını takip ettikten sonra hâlâ sorun yaşıyorsanız en iyi seçeneğiniz muhtemelen bir bilene danışmak.