NASA’nın son verilerine göre Çin’in havası son on yılda daha temiz hale geldi.
Nature, tarihsel olarak yoğun hava kirliliğinden muzdarip olan ülkenin hava kalitesini istikrarlı bir şekilde iyileştirdiğini bildirdi. Çapı 2,5 mikrometre veya daha az olan partikül olan PM2.5 seviyeleri ülkede düşüyor, ancak Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiye ettiği sınırın üzerinde kalıyor.
Çin, genel olarak on yıl öncesine göre daha temiz gökyüzüne sahip olsa da, ülke hala DSÖ’nün tavsiye ettiği hava kalitesi yönergelerinin çok üzerinde hava kirliliği seviyeleri yaşıyor. 2017 itibarıyla ülke, DSÖ’nün 5 mikrogram kılavuzundan 10 kat daha yüksek, metreküp başına 52,6 mikrogram yıllık ortalama PM2.5 seviyelerini gördü.
İşte Çin’deki değişen hava kalitesine üç grafikte bir bakış.
Bu rakam yüksek olsa da Çin hükümetinin “kirliliğe karşı savaş” ilan ettiği 2013 yılından bu yana istikrarlı bir şekilde düştü. 2013 ile 2017 arasında, kısmen çiftçileri tarımsal atık yakmayı bırakmaya teşvik eden hava kalitesi önlemleri, fabrikaların taşınması ve kirleticilerle ilgili daha iyi düzenlemeler nedeniyle hava kalitesi %35 iyileşti.
Our World in Data tarafından toplanan verilere göre 2019’da hava kirliliğinin ardından yalnızca yüksek tansiyon ve sigara içmek dünya çapında önde gelen ölüm nedenlerinden biri oldu. Hava kalitesi ayrıca astım, kalp hastalığı veya felç gibi diğer ölüm nedenleri için de önemli bir risk faktör.
2019’da, genel hava kirliliğinden ölüm oranı 100.000’de 106 idi. Partikül maddeden sorumlu tutulan ölümler, yaklaşık 30 yıl önce kaydedilen 100.000’de 77’den hafif bir artışla 2019’da 100.000’de 81 ile oldukça durgun kaldı.
Derleyen: Yavuz Akyol
