- Rusya’nın devlet uzay şirketi, aracın planlanan inişi gerçekleşmeden önce “öngörülemeyen” bir yörüngeye doğru döndüğünü açıkladı.
- Rusya’nın 47 yıl sonraki ilk Ay görevi, Luna-25 uzay aracının kontrolden çıkarak Ay’a çarpmasının ardından başarısızlığa uğradı.
- Böylece zor durumdaki Rus uzay programının Sovyet dönemindeki prestijini yeniden canlandırma girişiminde önemli bir gerileme yaşandı.
Rus devlet uzay şirketi Roscosmos, araç iniş öncesi yörüngeye oturtulurken yaşanan bir sorunun ardından cumartesi günü araçla temasın kesildiğini açıkladı. Pazartesi günü için yumuşak bir iniş planlanmıştı.
Roscosmos’tan yapılan açıklamada, “Aygıt, öngörülemeyen bir yörüngeye girdi ve Ay’ın yüzeyiyle çarpışması sonucu varlığı sona erdi.” dedi. Luna-25 aracının kaybolmasının ardındaki nedenleri araştırmak üzere özel bir bölümler arası komisyon oluşturulduğu belirtildi.
Rus uzay programı uzmanı Pavel Luzin, görevden önce yaptığı açıklamada Rusya’nın “Batı olmadan da bir şeyler yapabileceğini göstermek için” Luna-25’e ihtiyaç duyulduğunu söylemişti.
Başarısızlık, Moskova’nın 1957’de Dünya yörüngesine ilk uyduyu fırlattığı -Sputnik 1- ve Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’in 1961’de uzaya çıkan ilk insan olduğu soğuk savaş rekabetinin görkemli günlerinden bu yana Rusya’nın uzay gücündeki düşüşün altını çizdi.
Luna-25 görevi; Ay’ın güney kutbuna yakın bir yere iniş yapmayı, bölgeden jeolojik örnekler toplamayı ve gelecekte Ay’da bir insan kolonisi kurulması olasılığını artırabilecek su ya da besin yapıtaşlarına ilişkin verileri elde etmeyi amaçlıyordu.
Ancak ilk hedef; geçmişteki sayısız başarısızlık, bilim uzmanları arasında nesiller boyu süren değişim, Batı’nın uyguladığı yaptırımlar nedeniyle yaşanan gecikmeler ve şimdi de Ukrayna’daki savaşı nedeniyle izole edilmesinin ardından Rusya’nın hâlâ bir Ay’a iniş görevi başlatabileceğini kanıtlamaktı.
Rus devlet televizyonu, öğle saatlerinde Luna-25’in kaybolması haberini sekizinci sıraya yerleştirdi ve Tenerife’deki yangınlar ile Rus pilotlar ve mürettebat için profesyonel bir tatille ilgili dört dakikalık bir haberden sonra sadece 26 saniye yer verdi.
Başarısızlıkla sonuçlanan görevin önümüzdeki yıllarda birkaç görev daha gerçekleştirmeyi öngören ülkenin Ay programı üzerindeki uzun vadeli etkisinin ne olacağı henüz netlik kazanmadı.
Derleyen: Görkem Süner