- Japonya’daki Saitama Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından Nature Communications’da yayımlanan bir çalışma, bitkilerin yaralanma ve otçul saldırıları gibi tehditlere yanıt olarak uçucu organik bileşikler (VOC’ler) olarak bilinen sinyal bileşiklerini yayarak birbirleriyle nasıl iletişim kurduğunu ortaya koyuyor.
- VOC’ler, otçulları caydıran ve doğal yırtıcıları cezbeden bir savunma mekanizması görevi görüyor.
- Araştırma, bitkilerin doğal savunma tepkilerini harekete geçiren havadaki tarım kimyasallarının geliştirilmesi yoluyla tarımda daha etkili kontrol yöntemleri sunuyor.
Bitkilerin birbirleriyle iletişim kurarak yaralanma ve otçul saldırıları gibi tehditlere yanıt olarak sinyal bileşikleri yaydıkları uzun zamandır biliniyor. Uçucu organik bileşikler (VOC’ler) olarak bilinen bu bileşikler, otçulları caydırarak ve doğal avcılarını çekerek bir savunma mekanizması görevi görüyor.
Japonya’daki Saitama Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından Nature Communications’da yayımlanan son çalışma, bitkilerin bu ipuçlarını nasıl “duyduğunu” ve bunlara nasıl tepki verdiğini ortaya koyuyor. Araştırmanın başyazarı Masatsugu Toyota; komşu hasar görmemiş bitkilerin, VOC’leri uyarı sinyalleri olarak algıladığını, savunma tepkilerini tetiklediğini ve yaklaşan stres faktörlerine karşı hazırlık yaptığını açıkladı.
Yeşil yaprak uçucuları olarak adlandırılan bir grup VOC, bitkiler hasar gördüğünde veya böceklerin saldırısına uğradığında salınıyor ve yakındaki bitkileri potansiyel tehditlere karşı etkili bir şekilde uyarıyor. Bu yanıtı gözlemlemek için araştırmacılar, tırtıllar tarafından saldırıya uğrayan bitkilerden VOC topladılar ve yakındaki hasar görmemiş bitkileri açığa çıkarırken bitki hücrelerindeki stres sinyali için çok önemli olan kalsiyum iyonu seviyelerini izlediler. Yaprakların yüzeylerindeki küçük açıklıklar olan bitki stomalarının, yakın koşulları algılamak için bir geçit görevi görerek iletişimi kolaylaştırdığını buldular.
Bu araştırma, yalnızca bitki iletişiminin büyüleyici karmaşıklığına ışık tutmakla kalmıyor, aynı zamanda tarımda daha etkili haşere kontrol yöntemleri için potansiyel barındırıyor. Bulgular, geleneksel böcek ilaçlarına güvenmek yerine, bitkilerin doğal savunma tepkilerini harekete geçiren havadan tarımsal kimyasalların geliştirme olasılığını öneriyor. Bu da bitkilerin ilaçlara dirençli zararlıların gelişimini önlerken mahsul ve sebzeleri koruma vadediyor.
Derleyen: Eliz Canyurt