Sürekli olarak yaptığı yenilikler ile çığır açan Adobe geçtiğimiz günlerde Web için Adobe Photoshop’u sunmuştu. Duyurulduğu ilk gün kurcaladığım ve eğer bir değerlendirme yapsaydım eksikleri ile oldukça fazla eleştireceğim bu uygulama haliyle kurcalanmak için bir zamana ihtiyaç duyuyordu. İki haftalık süre zarfında yapılan güncellemeler ile bugün Web Photoshop’un çok daha iyi bir halde olduğunu söylemem mümkün. Web for Photoshop’u inceleyeceğim bir yazı yazma hevesi ile başladığım fakat rotasından şaşan bu yazı ağustos ayında hayata gözlerini yuman Adobe’nin kurucusu Warnock’un hayatının köşe taşlarına bir yakın bakış yazısına dönüştü. Yazının başlığını da Warnock’un az sonra okuyacağınız sözlerinden aldım…
Warnock ve Matematik
John Edward Warnock bundan tam 41 yıl önce evinin garajında Adobe’nin temellerini atarken muhtemelen dünyanın en büyük grafik ve medya yazılımları üretecek firmasının kuruluşunu ilan ettiğinin farkında değildi. Geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz Warnock, bu temeli attığı anda 42 yaşındaydı ve bu 42 yıllık hayatına bir çok başarısızlığı da sığdırmıştı. Bugün elektronik belgelerin bilgisayarlar arasında paylaşılmasına olanak tanıyan yazılım teknolojilerine öncülük ediyor. Bu da bize matematiğin Adobe için olmazsa olmaz olduğunu gösteriyor. Fakat Warnock henüz lise yıllarında bir türlü geçemediği matematik dersi yüzünden okulunu yarıda bırakmıştı. Okulda öğretmenleri üniversiteye gitmeyi düşünmemesini öğütledi. Hatta bir öğretmenine mühendislik istediğini söylediğinde öğretmeni Warnock’a “Senin mühendislik ile alakalı herhangi bir faaliyette başarı ihtimalin sıfır, başka bir alana yönel.” dedi. Daha sonra matematiği eğlenceli şekilde öğrencilere anlatması ile tanınan Barton adlı bir öğretmen ile tanıştı. Warnock yılmadı; Utah Üniversitesinde matematik, felsefe, elektrik ve bilgisayar bilimi alanında doktora yaptı. Doktora tezinin konusu kendi algoritmasıydı. 26 sayfalık Warnock Algoritması tezi aynı zamanda bu üniversiteden çıkan en kısa tez olma ünvanını da elinde bulunduruyor. Warnock sonraki yıllarda kendisine bu yıllar hatırlatıldığında “Gençlere tavsiyem kendilerine verilen kritik tavsiyelere her zaman şüphe ile yaklaşmalarıdır” diyecekti.
Süreklilik ve Sağlamlığın Simgesi Adobe
Warnock, Xerocx’da çalışırken tanıştığı iş arkadaşı Geschke ile birlikte 82’de kurduğu Adobe’nin adını koymakta da zorlanmadı. Kafasında kurguladığı hem süreklilik hem de sağlamlık üzerine bir yapıydı. Karakteri icabıyla hayatının merkezinde hep bunlar vardı. “Kerpiç” anlamına gelen ve evlerinin arkasında bulunan Adobe deresi firmanın adı için biçilmiş kaftandı. Adı uzun süreli sağlamlığı, nehir olması da sürekliliği ifade ediyordu onun için.
Kendisi her ne kadar bir resim ve fotoğraf tutkunu olsa da iyi bir grafiker olarak kendini hiç tanımlamadı. Fakat 1965’te evlendiği eşi Marva o boşluğu dolduruyordu ve logo işi ona kalmıştı. Yıllar içinde revizelere uğramış olsa da Adobe’nin ünlü logosu stilize edilmiş A harfinden hiç çıkmadı. 82’de Marva tarafından çizilen logo 90, 93, 2000 ve son olarak ta 2020’de revize edildi.
Steve Jobs’a Şirketi Satmadı
Şu an dünyanın en büyük 10 büyük grafik ve medya yazılımını üreten Adobe henüz ilk kurulduğu yıl çok tanıdık bir isimden büyük bir satın alım teklifi aldı. İleri görüşlülüğü ile bildiğimiz Steve Jobs 5 milyon dolar teklif ile gittiği Warnock’un kapısından eli boş döndü. Warnock yaratmaya çalıştığı değerin farkındaydı ve belki de Jobs’dan daha ileri görüşlüydü. Şu an 20 binden fazla çalışanı olan Adobe dünyanın en büyük grafik ve medya yazılım şirketi. Piyasa değeri ise 242,55 milyar doların üzerinde.
Elbette herkesin hayatını değiştiren önemli dönüm noktaları vardır. Fakat bunlar o dönüm noktaları yaşanırken bilinmez, bunun farkına varılmaz. Warnock’un hayatındaki dönüm noktaları da onları yaşarken değil daha sonrasında dönüp baktığında anlayabileceği ve bizim de ders çıkarabileceğimiz noktalar.
Gelelim Photoshop For Web’e…
Rakiplerini süreç içerisinde ya satın alarak ya da güçten düşürerek eleyen Adobe’nin amiral gemisi kuşkusuz Photoshop uygulaması.
Bugün Photoshop ve Adobe’nin bir çok diğer uygulaması kiralama yaparak kullanabileceğiniz en iyi grafik tasarım ses ve video uygulamaları olmaya devam ediyor. Bir satın alma artık söz konusu değil çünkü Creative Suite’ten bu yana yıllık & aylık kiralamaya geçmeye çalışan ve böylece crackli kullanımları da sonlandırmayı veya en aza indirmeyi hedefleyen Adobe bulut tabanlı kiralamaya geçtiğinden bu yana bunu görece başarmış görünüyor. Artık sık sık güncellenen ve her güncellendiğinde gerçekten kendini bir üst seviyeye taşıyan bir uygulama olarak Adobe uygulamalarını uygun fiyatları ile kullanmak yasa dışı yöntemler ile bilgisayarınıza kurmaktan çok daha mantıklı hale gelmiş durumda.
Bu sürekli yeniliklerden biri ve belki de en önemlisi Photoshop for Web. Adobe bu yenilik ile uygulama kurmaya gerek kalmadan, internete erişebildiğiniz her yerde Photoshop’a tıpkı uygulamadan kullanabiliyormuşçasına verimli şekilde ulaşmanızı amaçlıyor.
Yapay zekâ desteğini duyurduğu gün kadar çok ses getirmese de bu yenilik bana kalırsa Adobe’nin en önemli adımlarından biri. Web sürümünde doğrudan Edge, Chrome ve Firefox tarayıcılar ile kullanılabilen PS’daki Opera eksiği önemli. Opera’nın kısa sürede bu konuda adım atması gerekiyor.
Boş alan olarak 6GB ve üstü bir alan öneren uygulama maalesef 8GB ve altında çok verimli çalışmıyor ve en az 4 çekirdekli bir işlemci istiyor. Uygulama aralarında Türkçenin de bulunduğu 21 dil desteği ile çıktı. Bu dil desteğinin de süreçle artacağını tahmin ediliyor.
Uygulamayı test ederken 140MB internet bağlantısı, 16 GB ram ve M2 işlemcili bir MacBook kullandım. Elbette en önem verdiğim konu, web üzerinden çalıştığı için uygulamanın hızı oldu ve bu şartlar ile uygulama işini ziyadesiyle yaptı. Uygulama içindeki bir çok komut yaklaşık 5-6 saniye süren dosya açılış hızından daha hızlı.
Uygulamanın neredeyse bir yıl boyunca Adobe tarafından test edildiğini ve sonrasında kullanıma sunulduğunu dikkate alırsak test sürecinin oldukça başarılı geçtiğini söylemek mümkün. Test süresinin bu kadar uzamasının ardında aslında yapay zeka entegrasyonları yatıyor. Adobe 6 ay kadar önce bu testleri bitirmişti fakat yapay zeka alanındaki hızlı gelişim, Adobe’nin de Firefly aracı ile yapmak istediği atılım Photoshop for Web’den bağımsız düşünülemezdi ve her bir yapay zeka gelişmesi PfW’de de denendi. Özellikle üretken dolgu ve üretken genişleme araçlarının sorunsuz çalışabilmesi önemliydi ve görünen o ki bu konuda beklediklerine değmiş. Uygulamanın tam sürümüne 7 gün ücretsiz ulaşılabildiğini de hatırlatmakta fayda var.
Matematikten kalan, öğretmenlerinin mühendislikten başka ne okursan oku dediği Warnock’un Adobe’si bugün yapay zekâ ile tam entegre edilmiş ve online çalışan uygulamalar ile iş hayatımıza, reklam sektörüne, tüketim toplumuna yön veriyor. Sadece 40 yıl içinde Warnock’un bile hayalini kuramayacağı bir yerdeyiz. Biz bugünden geriye dönüp 1980’lere baktığımızda yaşananları tebessümle karşılıyoruz. Bu yazı 40 yıl sonra birilerine ulaşabilirse eminim ki aynı tebessümle karşılanacaktır.
