Büyüleyici Gökkuşağı Bulutları Kuzey’de Görüldü

• Kutupsal stratosferik bulutlar olarak da bilinen sedefli bulutlar, Kuzey’de gökyüzünü aydınlattı.
• Küçük buz parçalarından oluÅŸan sedefli bulutlar, içlerinden geçen güneÅŸ ışınlarını kırarak gökkuÅŸağı renklerine bürünüyor.
• Norveç ve Finlandiya üzerinde oluÅŸan bulutların yaklaşık 30 dakika gökyüzünde kaldığı söyleniyor.

Kutupsal stratosferik bulutlar olarak da bilinen sedefli bulutlar, Dünya’nın atmosferindeki en yüksek bulutlardandır.

Birleşik Krallık Met Ofisine göre alt stratosferimizde 20 ila 30 kilometre arasındaki kutup bölgeleri üzerinde sedefli bulutlar meydana geliyor. Sedefli bulutlar, yüksek enlemleri ve Dünya yüzeyinin eğriliği nedeniyle ufkun altından gelen güneş ışınlarını yere yansıtıyor. Sedefli bulutları oluşturan buz parçacıkları, daha yaygın diğer bulutları oluşturanlara kıyasla çok daha küçük. Güneş ışığı bu küçük parçacıkların arasından geçerken kırılıyor ve renkler farklı dalga boylarına ayrılırak gökkuşağı oluşturuyor. Sedefli bulutların oluşması için -78 derece altında çok düşük sıcaklıklar gerekiyor. Sedefli bulutlar bu nedenle genellikle, yalnızca kutup kışı sırasında görünüyor.

Sedefli bulutlar bu yıl Norveç’in gökyüzünü aydınlattı ve Alister Doyle bulutları Oslo’daki evinden görüntülemeyi baÅŸardı. Doyle, yaptığı açıklamada bulutlarla ilgili, “Bulutlar kışı aydınlatıyor. Öğle 3’ten sonra oluÅŸan bulutlar güneÅŸ battıktan bir saat sonrasına kadar gökyüzünde kalabiliyor. Her zaman büyüleniyorum. Gökyüzünde donmuÅŸ gökkuÅŸağının renklerini hapseden, ruhani kış büyüleri bunlar. Beni, bazen Oslo’nun kuzey gökyüzünde hafifçe görebildiÄŸimiz Kuzey Işıkları gibi neÅŸelendiriyor.” dedi.

Ayrıca Gaurav Madan da sedefli bulutları, Oslo’daki ofisinden fotoÄŸrafladı. Madan yaptığı yorumda, “Yaklaşık 30 dakika süren muhteÅŸem bir gösteriydi. Okyanus ve iklim araÅŸtırmacıları olmamıza raÄŸmen ofisteki her birimiz, hava karardıkça pembeye ve kırmızıya dönerek buz bulutlarından yansıyan bu gökkuÅŸağı renklerini görmekten heyecan duyduk.” ifadelerini kullandı.

Tuomas Olkkonen de Finlandiya’nın Jyväskylä kentindeki kutupsal stratosferik bulutları fotoÄŸraflayanlar arasında yer aldı. Olkkonen, “O günün erken saatlerinde çok yüksekte küçük, parlak bir bulut gördük. Bu konu hakkında araÅŸtırma yapan kız kardeÅŸim bunun kutupsal stratosferik bulutların bir iÅŸareti olabileceÄŸini söyledi. Haklı çıktı ve onları hayatımda ikinci kez görmek harikaydı.” dedi.

Juha Posio da Finlandiya’nın Taivalkoski kentinin üzerinde rengârenk bulutların fotoÄŸrafını çekti. Posio’ya göre renkler, gerçek hayatta çok daha parlaktı ve telefonlarıyla çekilen fotoÄŸraf renklerin hakkını vermiyordu. 

Bu göz alıcı manzaraya raÄŸmen sedefli bulutların karanlık bir tarafı da var. Sedefli bulutlar ozon tahribatında önemli bir rol oynuyor ve Kuzey Kutbu’nda daha sık meydana geliyor.

Sedefli bulutlar ozonun tükenmesine iki ÅŸekilde sebep oluyor. Bulutlar ilk olarak klorun zararsız formlarını, ozonu tahrip edebilecek reaktif formlara dönüştüren bir yüzey saÄŸlıyor. Ä°kinci olaraksa NASA’ya göre klorun yıkıcı etkilerini azaltan nitrojen bileÅŸiklerini ortadan kaldırıyor. 

Derleyen: Fatma Ebrar Tuncel