- Yöneticiler, yapay zeka sayesinde bugün iş gücünde var olan becerilerin neredeyse yarısının bundan sadece iki yıl sonra anlamını yitireceğine inanıyor.
- Bir ankete katılan yöneticiler, önümüzdeki beş yıl içinde kuruluşlarının yapay zeka nedeniyle giriş seviyesi bilgi çalışanı rollerinin yarısından fazlasını ortadan kaldıracağını tahmin ediyor.
- Bu edX anketi, en üst düzey karar vericilerin bile görevlerinin yapay zekaya devredilmesinden endişe duyduklarını gösteriyor.
Yöneticiler, yapay zeka sayesinde bugün iş gücünde var olan becerilerin neredeyse yarısının bundan sadece iki yıl sonra işe yaramayacağına inanıyor. Bunların çoğu kendi becerilerini de içeriyor. Bu şaşırtıcı sonuç, çevrim içi bir eğitim platformu olan edX tarafından 800 yönetici ve 800 çalışan arasında yakın zamanda yapılan bir anketten çıktı.
Yöneticiler, bugün iş gücünde var olan becerilerin neredeyse yarısının (%49) 2025 yılında geçerli olmayacağını tahmin ediyor. Katılımcıların %47’si, iş güçlerinin gelecekteki gelişmeler için hazırlıksız olduğuna inanıyor. Beceri eksikliklerinin tespit edilmesi, bir eğitim platformu sağlayıcısı için şaşırtıcı bir sonuç olmasa da söz konusu kısa zaman aralığı dikkat çekici.
Ankete katılan yöneticiler, önümüzdeki beş yıl içinde kuruluşlarının yapay zeka nedeniyle giriş seviyesi bilgi çalışanı rollerinin yarısından fazlasını (%56) ortadan kaldıracağını ön görüyor. Dahası, yöneticilerin %79’u, yapay zekanın iş gücüne katılan çalışanlar için tamamen yeni bir rol paketi oluşturmasıyla giriş seviyesi bilgi çalışanı işlerinin artık var olmayacağını tahmin ediliyor. Bunun da ötesinde katılımcıların %56’sı kendi rollerinin “tamamen” veya “kısmen” yapay zeka ile değiştirileceğini söylüyor.
Ancak sektör liderleri arasında bu tür ağır ve kıyamet senaryosu gibi tahminlere şüpheyle yaklaşanlar da var. HCL Software’de Başkan Yardımcısı ve Genel Müdür Richard Jefts, “Benim görüşüme göre yapay zekanın kariyer hedefleri üzerindeki anlık etkisi muhtemelen minimum düzeyde olacaktır. Birçok şirket yapay zekadan yararlandığını iddia etse de gerçek şu ki çoğu henüz benimsemenin erken aşamalarında.” diyor. Jefts, yapay zeka olgunlaştıkça kariyerler üzerinde daha uzun vadeli bir etki beklediklerini söylüyor.
Yapay zeka, işleri ve kariyer beklentilerini yeniden yönlendirecek olsa da işler ve görevler üzerindeki etkisi belirsiz. Görevleri yapay zeka ile değiştirmek ve işinizi bitirmek basit bir mesele değil. Debiopharm’ın Dijital Başkanı Frederico Braga, “İşin zor kısmı, bu yönlendirmenin tam olarak nerede ve ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmenin çok zor olması. Günlük yaşamı bir şekilde dijital faaliyetlerle bağlantılı olan her profesyonel, işle ilgili süreçlerde değişiklikler görmeye başlayacak. Bunun için kariyer hedeflerini yeniden ayarlamaları gerekecek.” diyor.
Bazı durumlarda, yeniden yönlendirme bile gerekmeyebilir. WEKA Başkanı Jonathan Martin, “Temel becerilerinizi yeniden yönlendirmek yerine yapay zeka ve teknolojiyi kullanarak kendimizi geliştirebiliriz. Sorulması gereken sorulardan biri, zaten en iyi yaptığınız işte giderek daha iyi olmak için yapay zekadan nasıl yararlanabileceğinizdir.” diye ifade ediyor.
Procter and Gamble’ın CIO’su Vittorio Cretella ise yapay zekanın değerini, yapay zeka olarak değil, artırılmış zeka olarak göreceğini belirtiyor. Cretella, “Yapay zekanın en başarılı uygulamaları insan becerilerini güçlendirecek. Onların yerine geçmeyecek ya da onların yerini almayacak. İnsanların fark yaratmaya devam edeceği yer, problemi tanımlama aşamasıdır.” şeklinde tanım yapıyor.
Öte yandan edX anketi, en üst düzey karar vericilerin bile görevlerinin yapay zekaya devredilmesinden endişe duyduklarını gösteriyor. Fakat C-Suite yöneticilerinin %47’si CEO rolünün çoğunun veya tamamının tamamen otomatikleştirilmesi veya yapay zeka ile değiştirilmesi gerektiğine inanıyor.
Yapay zeka bazı seviyelerde insan karar verme mekanizmasının yerini alabilecek olsa da organizasyonları yönetmek sadece insanların masaya getirebileceği bazı kalıcı nitelikler gerektiriyor. Jefts, “Liderler, meraklı bireyler ve tanınabilir ekip katılım becerilerine sahip olanlar yüksek talep görmeye devam edecek. Güçlü sosyal becerilere sahip liderler ve bireyler bulmak, üretken yapay zekanın aşamayacağı büyük bir zorluktur.” diyor.
Braga; yapay zeka geliştikçe daha önemli hale gelecek beceriler arasında eleştirel düşünme, mantıksal zeka, kişilerarası ve içsel zeka ile yapılandırılmış planlama ve organizasyonun yer alacağını söylüyor. “Yapay zeka günlük iş faaliyetlerine daha fazla yerleştikçe daha az talep görecek beceriler arasında tekrarlayan görevler, analiz ve yorumlama faaliyetleri ve içerik üretimi yer alacaktır.” şeklinde ekliyor.
EdX anketinin yazarları, yapay zekanın pek çok görevi ortadan kaldıracak olsa da yöneticilerin etkinliğini artıracağı ve daha önemli iş faaliyetleri için zaman kazandıracağı konusunda hemfikir. Yapay zeka, yönetici iletişimlerini hazırlamak gibi basit görevleri yerine getirmenin ötesinde yeni pazarlar, ürünler veya iş modelleri için fikirler de üretebilir. Bu teknolojiler ayrıca planlama ve tahmine yardımcı olabilir ve veriye dayalı karar vermeyi destekleyebilir.
Bu amaçla anket, yöneticilerin %92’sinin önümüzdeki bir ila iki yıl içinde yapay zeka becerilerini geliştirmenin önemli olduğunu düşündüğünü ve aynı oranın hâlihazırda rollerinde yapay zeka kullandığını gösteriyor. Her on yöneticiden sekize yakını, yapay zekayı nasıl kullanacaklarını öğrenmezlerse işin geleceğine hazırlıksız yakalanacaklarından korkuyor. Anket yazarları, çoğu yönetici yapay zekanın kendilerini nasıl etkileyeceği konusunda iyimser olsa da bazıları değişimin hızı karşısında bunalmış hissettiklerini söylüyor.
Jeft, yapay zeka ve yetenekleri hakkında bilgi sahibi olmanın, profesyonellerin özellikle insan kaynakları, satış ve destek gibi alanlardaki potansiyelinden yararlanmalarını sağlayacağı görüşünde. Yine de Martin, yaratıcı zihinler ve stratejik düşünürler için her zaman bir iş olacağına inanıyor. Martin, problem çözme için gerekli olan yaratıcılığın aynı zamanda her sektörde çok az değer verilen bir kariyer becerisi olduğunu da ekliyor.
Derleyen: Esin Özcan
