Tespit Edilen En Güçlü Radyo Patlaması Sürpriz Bir Konumda Gözlemlendi

• Hızlı radyo patlamaları (FRB’lerİİ) uzayın derinliklerinden gelen ve yoğun olan radyo dalgalarının hızlı parlamalarına deniyor.
• Araştırma ekibi tarafından yapılan analize ve Hubble Uzay Teleskobu’ndan alınan yeni görüntülere göre “FRB 20220610A” olarak adlandırılan bu patlama, gezegen kümesinin içinden geldiğini ve gezegen etkileşimlerinin bu patlamanın oluşumunda bir rolü olabileceğini gösteriyor.
• Evren şu anda yaklaşık 13,8 milyar yaşında; FRB 20220610A’dan alınan sinyal ise Evren’in sadece 5 milyar yaşında olduğu bir noktadan geliyor.

Hızlı radyo patlamaları (FRB’ler) uzayın derinliklerinden gelen ve yoğun olan radyo dalgalarının hızlı parlamalarına deniyor. Gökbilimciler, bize ulaşan şimdiye kadarki en güçlü ve en uzağa seyahat eden FRB’nin kökenini yedi galaksiden oluşan bir gezegen topluluğuna kadar takip etmeyi başardı. Bu topluluk, araştırmacılara ışık emisyonlarını üretebilecek çeşitli ortamlar hakkında biraz fikir verdi.

“FRB 20220610A” olarak adlandırılan patlama, uluslararası bir araştırma ekibi tarafından yapılan analize ve Hubble Uzay Teleskobu’ndan alınan yeni görüntülere göre gezegen kümesinin içinden gelmekte ve incelemeler sonucunda gezegen etkileşimlerinin patlama oluşumunda rol oynayabileceğini göstermekte. Bu özel iletim şekli, evrenin nasıl işlediğine dair sahip olduğumuz en yaygın kabul gören teorilerden bazılarına uymadığından astrofizikçileri FRB’lerin hangi koşullar altında oluşabileceğini düşünmeye sevk ediyor.

Northwestern Üniversitesinden gökbilimci Alexa Gordon, “Hubble’ın görüntülemesi olmasaydı, FRB’nin sıradan bir galaksiden mi yoksa bir tür etkileşim sisteminden mi kaynaklandığı bir gizem olarak kalacaktı.” dedi ve “bizi FRB’lerin gizemini daha iyi anlamaya iten bu tür ortamlar oluyor.” diye ekledi. Evren şu anda yaklaşık 13,8 milyar yaşında; FRB 20220610A’dan aldığımız sinyal ise evrenin sadece 5 milyar yaşında olduğu bir noktadan geliyor.

İlk gözlemlerden itibaren, araştırmacıların FRB’nin kaynağının yakınında gördüğü bir leke, birden fazla galaksinin bu durumu desteklediğini düşünmelerine neden oldu. Ancak galaksi sayısının yedi olması araştırmacıları şaşırttı. Bu da şu anlama geliyor: Galaksiler sıkıca bir araya toplanmış durumda ve hepsi bizim Samanyolumuza sığabilir. Birbirine bu kadar yakın mesafede bulunan galaksilerin birbirleriyle etkileşime girmeleri muhtemel. Eğer yıldızlar hızlı bir şekilde art arda oluşuyor ise bu FRB’nin patalama gücü için bir açıklama olabilir.

Northwestern Üniversitesinden astrofizikçi Wen-fai Fong, “Galaksi topluluğundaki üyelerin etkileşim halinde olduğuna dair bazı işaretler var.” diyor ve “Başka bir deyişle, enerjilerini birbirleriyle takas ediyor olabilirler ya da muhtemelen birleşme yolunda ilerliyorlar. Kompakt gruplar olarak adlandırılan bu galaksi grupları, evrende inanılmaz derecede nadir bulunurlar ve bildiğimiz en yoğun galaksi ölçeğindeki yapıları oluşturur.” diye ekliyor.

FRB’ler, sinyallerindeki değişiklik ve kökenleriyle bilim insanlarını şaşırtarak ilgilerini çekmeye devam ediyor. Şu anda araştırmacıların yapabileceği en iyi tahmin, patlamanın nötron yıldızı veya kara delik gibi kozmik bir nesneden kaynaklandığı yönünde. Bu çalışma, inceleme teleskopları daha iyi hale geldikçe ve uzayı daha yüksek çözünürlüklerde görüntülememizi sağladıkça, bu nedeni bilinmeyen sinyaller hakkında daha fazla soru yanıtlanabilir. Dong, “Uzak mesafede yer alan daha büyük bir FRB örneğiyle, FRB’lerin evrimini ve ev sahibi galaksilerin özelliklerini daha yakın olanlarına bağlayarak incelemeye başlayabilir ve hatta garip galaksi popülasyonlarını tanımlama yolunda ilerleyebiliriz.” diyor.

Araştırma arXiv yayımlandı.

Derleyen: Burçin Bağatur