- SpaceX’in geliÅŸtirmekte olduÄŸu Starship roketi, insanlığı Mars’a taşımayı amaçlıyor.
- Bu güne kadar geçtiğimiz nisan ve kasım aylarında olmak üzere iki fırlatma denemesi gerçekleştirilen Starship, her iki denemede de kontrollü bir şekilde infilak etmişti.
- Starship’in patlamalarla sonuçlanan fırlatmaları hakkında konuÅŸan Musk, önümüzdeki ÅŸubat ayında gerçekleÅŸtirilmesi düşünülen üçüncü deneme uçuÅŸuyla birlikte yörüngeye ulaÅŸma konusunda iyi bir ÅŸansları olduÄŸuna inandığını söyledi.
SpaceX, insanlığın Mars’a yerleÅŸmesine ve diÄŸer cesur keÅŸif baÅŸarılarına ulaÅŸmasına yardımcı olmak için Starship’i geliÅŸtiriyor. Araç, Super Heavy adı verilen birinci kademe güçlendirici ve yaklaşık 50 metre uzunluÄŸundaki Starship üst kademesinden oluÅŸuyor. Bu unsurların her ikisi de tamamen ve hızla yeniden kullanılabilir olacak ÅŸekilde tasarlanıyor.
SpaceX bugüne kadar her ikisi de Starbase’den olmak üzere iki Starship test uçuÅŸu gerçekleÅŸtirdi. Geçen yıl 20 Nisan’da havalandırılan ilk uçuÅŸ, uçuÅŸtan yaklaşık dört dakika sonra kontrollü bir patlamayla sona erdi. SpaceX’in bu patlama emrini vermesinin nedeni, Starship’in baÅŸta iki aÅŸamasının birbirinden ayrılamaması olmak üzere çeÅŸitli ciddi sorunlar yaÅŸamasıydı. Aracın ikinci test uçuÅŸu ise 18 Kasım’da gerçekleÅŸtirildi. Musk, ikinci denemenin daha sorunsuz geçtiÄŸini ve kendisine umut verdiÄŸini söylemiÅŸti. Görünüşe göre Starship, ikinci test uçuÅŸunda patlayıcı ilk denemesindeki patlamaya göre daha iyi bir performans sergilemiÅŸti. 18 Kasım’da SpaceX’in Güney Teksas’taki Starbase tesisinden fırlatılan Starship bu ikinci fırlatma denemesi, kalkıştan yaklaşık sekiz dakika sonra Starship’in üst kademe uzay aracının Teksas semalarında patlamasıyla sonuçlanmıştı.
Ancak SpaceX’in kurucusu ve CEO’su Elon Musk’a göre araç, o noktaya kadar oldukça iyi performans gösteriyordu ve eÄŸer gerçekleÅŸtirilen uçuÅŸ operasyonel bir uçuÅŸ olsaydı muhtemelen bu baÅŸarılı yolda devam edecekti. SpaceX’in 12 Ocak’ta X’te yayımladığı son ÅŸirket güncellemesinde Musk, “UçuÅŸ 2, aslında neredeyse yörüngeye ulaÅŸtı.” dedi. Musk, patlamaya sıvı oksijenin havalanmasının neden olduÄŸunu ve Starship’in bünyesinde, araç o gün herhangi bir uydu taşımadığı için havalanacak sıvı oksijen kaldığını belirtti. Musk, konuyla ilgili SpaceX çalışanlarından oluÅŸan bir kalabalığa verdiÄŸi güncellemede, “Normalde bir yükümüz olsaydı bu sıvı oksijene sahip olmazdık. Yani, ironik bir ÅŸekilde, Starship’in eÄŸer bir yükü olsaydı, yörüngeye ulaÅŸmış olurdu.” dedi.
Musk, son güncellemede “UçuÅŸ 3 ile (hedef önümüzdeki ay yani ÅŸubat) yörüngeye ulaÅŸma konusunda gerçekten iyi bir ÅŸansımız olacağını düşünüyorum. Ayrıca uçuÅŸun ardından tam ve hızlı yeniden kullanılabilirlik elde etmek için de hızlı bir tempoya sahibiz.” dedi. SpaceX, ABD Federal Havacılık Ä°daresinin zamanında lisans vermesi hâlinde UçuÅŸ 3’ü önümüzdeki ay fırlatmayı planlıyor. (FAA ÅŸu anda UçuÅŸ 2’de yaÅŸananlarla ilgili bir soruÅŸturmayı denetliyor). Musk, beklenen bu hızlı geliÅŸmenin yakında operasyonel bir kabiliyete yol açmasını umuyor. Musk, SpaceX’in büyük, yeni nesil Starlink internet uydularını yıl sonuna kadar Starship ile fırlatmaya baÅŸlamayı hedeflediÄŸini de söyledi.
NASA da Starship’in bir an önce faaliyete geçmesini istiyor. Ajans, aracı Artemis Ay keÅŸif programı için ilk mürettebatlı iniÅŸ aracı olarak seçti. Starship, Eylül 2026’da fırlatılması hedeflenen Artemis 3 görevinde, astronotları ilk kez Ay yüzeyine indirecek.
Starship hâlihazırda ÅŸimdiye kadar yapılmış en büyük ve en güçlü roket. Yaklaşık 122 metre boyunda ve kalkışta 16,7 milyon ton itiÅŸ gücü üretiyor ki bu güç, Artemis programının temel bir parçası olan NASA’nın Uzay Fırlatma Sistemi (Space Launch System (SLS)) olan Megarocket’inden neredeyse iki kat daha fazla. Yine de mevcut Starship sadece bir prototip. Musk son güncellemede operasyonel versiyonun, ÅŸu anki protatipten daha büyük olacağını söyledi.
Musk açıklamasında, “SpaceX, daha güvenilir daha iyi performanslı ve daha dayanıklı bir tür “Versiyon 2 gemi” üzerinde çalışıyor. Bununla birlikte daha da uzun olacak bir Versiyon 3 gemi tasarımımız var. Muhtemelen her ÅŸey söylenip bitmeden önce 140 metre ya da 150 metre uzunluÄŸunda olacak. Yani, ÅŸu anda olduÄŸundan daha da uzun olacak.” dedi.
Derleyen: Fatma Ebrar Tuncel