- Bilim insanları Mars’ta dev bir yanardağ ve buzul tabakası keşfetti.
- Tharsis bölgesindeki yanardağda klasik volkan konisi değil kalderalar bulunuyor.
- Yeni keşif Mars’ın jeolojik evrimine ve astrobiyoloji araştırmalarına katkı sağlayacak.
Bilim insanları, Mars’ta gizli kalmış bir yanardağ ve gömülü buzul tabakası keşfetti. ABD Teksas’ta düzenlenen 55. Ay ve Gezegen Bilimi Konferansı’nda, Mars Enstitüsünden gezegen bilimci Pascal Lee ve jeolog Sourabh Shubham yeni keşiflerini paylaştı.
Geçtiğimiz yıl Mars’ta buzul kalıntılarının bulunması ile bilim insanları araştırmaya başlamıştı. Bölgede jeolojik çalışmalar devam ederken volkanik birikintiler ve hidratlı mineral yataklarına rastlanması, ekibin dev bir yanardağ kalderasını keşfetmelerini sağladı. Yanardağ yaklaşık 450 kilometre genişliğinde ve 9.000 metre yüksekliğinde olmasına karşın aşınmış yüzeyi sebebiyle daha önce araştırma yapan uzay araçları tarafından fark edilmemiş. Yanardağ Mars’ın ekvatora yakın Noctis Labyrinthus ve Valles Marineris kanyonları arasında volkanlarıyla ünlü Tharsis bölgesinde yer alıyor.
NASA’nın Mars Keşif Yörünge Aracından gelen görüntülere göre klasik volkan konisi taşımayan yanardağın iç ve dış bölgelerinde kalderalar var. Arizona Üniversitesinden volkanbilimci Christopher Hamilton’a göre çok büyük yanardağların klasik volkanlara benzememesi şaşırtıcı değil. Hamilton, aşırı erozyon ve tabandaki buzulun erimesiyle yanardağın şeklinin değişmiş olabileceğini ifade ediyor. Volkanın aktif kaldığı süre ve şu an aktif olup olmadığı henüz bilinmiyor.
Yanardağın uzun süre aktif kalmış olması, sürekli sıcaklığı ve tabandaki su kombinasyonu ile yaşamı desteklemek için gereken koşulları sağlayacağı öngörülüyor. Bu dev yanardağ ve buzul keşfinin, Mars’ın jeolojik evrimini incelemek, astrobiyolojik araştırmalar ile uzaylı yaşamının izlerini aramak ve gelecekteki keşifler için en uygun konum olabileceği düşünülüyor. Yanardağın henüz resmi bir ismi yok. Ekip çalışmayı yayımlanmak için hazırlanıyor.
Derleyen: Esame Ayşe Atalay
