- Zürih Üniversitesi paleontologları, Peru Amazon bölgesinde yeni bir tatlı su yunusu türü keşfetti.
- Pebanista yacuruna adı verilen bu 16 milyon yıllık tür, bugüne kadar bulunan en büyük nehir yunusu ve Güney Asya nehir yunuslarıyla da yakın akraba.
- Bu keşif, nehir yunuslarının evrimsel tarihine ışık tutarak antik Amazonya’da yaşayan deniz yunuslarının tatlı su ekosistemlerine nasıl uyum sağladıklarını gösteriyor.
Zürih Üniversitesinden paleontologlar, Peru Amazon’unda yeni bir tatlı su yunusu türü olan Pebanista yacuruna’yı ortaya çıkardı. Geçmişi 16 milyon yıl öncesine dayanan bu tür, 3 ila 3,5 metre arası boyuyla şimdiye kadar bulunmuş en büyük nehir yunusu. Bu yunuslar yaşayan Amazon akrabalarından farklı olarak Pebanista’nın yaşayan en yakın akrabaları Güney Asya nehir yunusları.
Bu keşif, nehir yunuslarının evrimsel tarihine ışık tutuyor ve Pebanista’nın atalarının, antik Amazon’daki tatlı su ekosistemlerini istila eden deniz yunusları olduğunu öne sürüyor. Bu antik yunuslar, Pebas adı verilen ve günümüz Amazonia’sının büyük bir kısmını kaplayan, göllerin ve bataklıkların hakim olduğu bir arazide büyümüşler ancak bu ekosistemler yaklaşık 10 milyon yıl önce modern Amazonya’ya geçerken Pebanista’nın avı ortadan kaybolarak neslinin tükenmesine yol açtı. Bu ekolojik boşluk, daha sonra günümüzün Amazon nehri yunuslarının ataları tarafından dolduruldu.
Fosil kayıtları aynı zamanda Pebanista’nın da modern akrabaları gibi yaşadığı çamurlu sularda avlanmak için ekolokasyona büyük ölçüde güvendiğini ortaya koyuyor. Keşif, fosillere yalnızca kurak mevsimde erişilebilen Amazon’daki paleontolojik saha çalışmasının zorluklarını vurguluyor.
Pebanista’nın holotipi, 2018 yılında Perulu paleontolog Rodolfo Salas-Gismondi liderliğindeki bir keşif gezisi tarafından bulundu ve örnek şu anda Lima’daki Museo de Historia Natural’da muhafaza ediliyor. Bu keşif, Amazon bölgesinin zengin paleontolojik tarihinin ortaya çıkarılmasında sürekli keşif ve araştırmanın öneminin altını çiziyor.
Derleyen: Eliz Canyurt
