- Vücutta organlar genellikle belirli bir düzene sahip ancak bazen alışılmadık yerlerde gelişebiliyorlar.
- Fıtıklar ve prolapsus gibi yapısal sorunlar organların yer değiştirmesine neden oluyor ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açıyor.
- Modern tıp, bu tür durumların teşhis ve tedavisinde önemli ilerlemeler kaydediyor, etkilenen bireylerin yaşam kalitesini artırıyor.
Vücutta organlar genellikle belirli bir sıraya ve konuma sahip. Bu, apandisit veya safra taşı gibi durumların teşhisinde önemli çünkü ağrı belirli bölgelere lokalize ancak bazen organlar alışılmadık yerlerde gelişebiliyor.
Dekstrokardi
Gelişimsel olarak en büyük tek organ anormalliklerinden biri, kalbin hafifçe sola doğru (levokardi olarak biliniyor) yerine sağa doğru döndüğü dekstrokardi. Bu oldukça nadir görülen bir durum; yaklaşık 12.000 kişiden biri bu şekilde doğuyor.
Situs inversus totalis
Situs inversus totalis, tüm karın ve göğüs organlarının normal konumlarının tam tersi olduğu bir durum. Bu duruma sahip olan tanınmış kişiler arasında Donny Osmond, Enrique Iglesias ve Catherine O’Hara bulunuyor. Yaklaşık 10.000 kişiden birini etkiliyor ve genellikle erkeklerde daha yaygın. Donny Osmond’un durumu, apandisitinin sol tarafta ağrıya neden olduğu için yanlış teşhis edilmesiyle ortaya çıktı.
Situs inversus totalis genellikle her iki ebeveynden geçen kusurlu genler yoluyla aktarılıyor. Bu duruma sahip birçok insan normal, belirtisiz bir yaşam sürüyor ve bazen sadece ölüm sonrası teşhis ediliyor. Nadir durumlarda, situs inversus totalis olan bireylerde kalp ve akciğerler normal sol tarafa geri dönebiliyor (levokardi). Yaşam süresi, başka kalp kusurları olmadığı sürece genellikle etkilenmiyor.
Fıtık
Dişler bazen burun veya göz yuvası gibi alışılmadık yerlerde gelişiyor ve burun kanamaları, enfeksiyonlar ile diğer komplikasyonlara neden oluyor. Yapısal olarak organlar da fıtıklar nedeniyle yanlış yerlere gidiyor. Fıtıklar, karın organlarını göğse veya bulundukları boşluğun dışına itiyor. Diyafram, nefes almaya yardımcı olan bir kas tabakası ve normalde göğüs ile karın organlarını yerinde tutuyor ancak zayıflıklar veya artan basınç karaciğer, ince bağırsak veya kolonun göğse fıtıklaşmasına neden oluyor. Mide, yemek borusu açıklığından fıtıklaştığında hiatus hernisi olarak adlandırılıyor ve genellikle semptomsuz olan bu durum 50 yaşın üzerindeki kişilerin %60’ına kadarını etkiliyor. Bu herniler kadınlarda ve aşırı kilolu kişilerde daha yaygın. Paraözofageal herniler, tehlikeli bir tür ve mideyi boğabiliyor ve acil ameliyat gerektiriyor.
Kasık Fıtığı
Kasıkta oluşan fıtık, bağırsak parçalarının alt karın bölgesindeki inguinal kanala girdiğinde meydana geliyor ve erkeklerde daha yaygın. Yaşam boyu %27 oranında görülürken kadınlarda %3 oranında görülüyor. Ciddi vakalarda diz seviyesine kadar uzanabiliyor. Daha nadir bir tür, kanalın doğal açıklığından ziyade duvarından dışarı çıkıyor; genellikle daha yaşlı erkeklerde görülüyor.
Prolapsus/Sarkma
Prolapsus, özellikle kadınlarda organların normal yerlerinden kayabileceği başka bir durum. Rahim vajinaya prolaps olabiliyor ve en ciddi vakalarda dışarıya doğru uzanabiliyor; genellikle hamilelik ve doğum sırasında önemli riskler oluşturuyor. Prolapsus riskini artıran faktörler arasında çok sayıda vajinal doğum, aşırı kilo, kronik kabızlık ve ileri yaş bulunuyor.
Organların alışılmadık yerlerde olması rahatsız edici görünebiliyor ancak teşhis ve tedavideki ilerlemeler, bu durumdan etkilenen birçok kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştiriyor.
Derleyen: Eliz Canyurt