Mikroplastiklerin küçük parçaları, yiyecek ve içeceklerimiz yoluyla zarar verebilecek kadar önemli miktarlarda vücudumuzun derinliklerine doğru ilerleyebilir.
Bilim insanları kısa bir süre önce bunları sudan uzaklaştırmanın basit ve etkili bir yolunu buldu.
Çin’deki Guangzhou Tıp Ãœniversitesi ve Jinan Ãœniversitesi’nden bir ekip, sıvıyı kaynatmadan önce nanoplastikler ve mikroplastikler (NMP’ler) ekleyerek ve ardından çökeltileri filtreleyerek hem yumuÅŸak su hem de sert musluk suyu üzerinde testler yaptı.
Bazı durumlarda, kaynatma ve filtreleme iÅŸlemi ile NMP’lerin yüzde 90’ına kadarının giderildiÄŸi görülmüştür, ancak bu etkinlik suyun türüne göre deÄŸiÅŸmekte. Tabii ki en büyük faydası, çoÄŸu insanın mutfağında zaten var olan ÅŸeyleri kullanarak bunu yapabilmesi.
AraÅŸtırmacılar, ÅŸubat ayında yayımlanan makalelerinde “Bu basit kaynar su stratejisi, NMP’leri evlerdeki musluk suyundan ‘arındırabilir’ ve insanların su tüketimi yoluyla NMP alımını zararsız bir ÅŸekilde hafifletme potansiyeline sahiptir.” diye belirtti.
Isıtıldıkça doğal olarak kireç (veya kalsiyum karbonat) birikimi oluşturan sert musluk suyu örneklerinden daha yüksek konsantrasyonda NMP çıkarıldı. Mutfak su ısıtıcılarının içinde yaygın olarak görülen kireçli madde, sıcaklıktaki değişimlerin kalsiyum karbonatı çözeltiden dışarı çıkmaya zorlamasıyla plastik yüzeyinde oluşur ve plastik parçaları bir kabuk içinde etkili bir şekilde hapseder.
Daha az kalsiyum karbonatın çözündüğü yumuÅŸak suda bile, NMP’lerin kabaca dörtte biri sudan kapıldı. AraÅŸtırmacılar; kireçle kaplanmış plastik parçalarının, çayı süzmek için kullanılan paslanmaz çelik aÄŸ gibi basit bir filtre aracılığıyla çıkarılabileceÄŸini söylüyor.
Araştırmacılar, kaynamış su içmenin zamanla yaygınlaşmasını umuyor
Geçmişte yapılan çalışmalarda, her gün farklı miktarlarda tükettiğimiz musluk suyunda polistiren, polietilen, polipropilen ve polietilen tereftalat parçaları ölçülmüştü. Araştırmacılar, stratejiyi nihai teste tabi tutmak için daha da fazla nanoplastik partikül eklediler ve bunların sayısı etkili bir şekilde azaltıldı.
AraÅŸtırmacılar, “Kaynatılmış su içmek, görünüşe göre NMP’lerin küresel boyutlardaki zararlarını önlemek için uygulanabilir uzun vadeli bir stratejidir. Ancak kaynamış su içmek genellikle yerel bir gelenek olarak görülüyor ve sadece birkaç bölgede uygulanıyor.” diye yazıyor.
Araştırma ekibi, plastiklerin etkileri arttıkça kaynamış su içmenin daha yaygın bir uygulama haline gelebileceğini umuyor. Plastiğin vücudumuza ne kadar zarar verdiği hala tam olarak bilinmese de, sağlıklı olmayacağı da çok açık. Plastikler, bağırsak mikrobiyomundaki değişikliklerle ve vücudun antibiyotik direnciyle zaten bağlantılı.
Bu son çalışmanın arkasındaki ekip, kaynamış suyun yapay maddeleri vücudumuzdan nasıl uzak tutabileceÄŸine dair daha fazla araÅŸtırma görmek ve belki de mikroplastiklerin ortaya çıkan endiÅŸe verici etkilerine karşı koymak istiyor. Yazarlar, “Sonuçlarımız, insanların NMP maruziyetini azaltmak için oldukça uygulanabilir bir stratejiyi onayladı ve çok daha fazla sayıda örnekle daha ileri araÅŸtırmalar için temel oluÅŸturdu.” diye yazıyor.
Araştırma Environmental Science & Technology Letters dergisinde yayımlandı.
Derleyen: Rüya Uzun