- Kiral vortex, ışık teknolojisinde devrim yaratarak moleküllerdeki kiraliteyi yüksek hassasiyetle ölçmeyi mümkün kılıyor.
- Bu teknoloji, ilaç geliştirme ve hastalık teşhisi gibi alanlarda önemli avantajlar sunuyor.
- Ayrıca, ışık madde etkileşimleri ve kimyasal reaksiyonların kontrolü konusunda da ileri düzeyde anlayış ve yenilikler sağlıyor.
Işık teknolojisinde çığır açan bir gelişme, ışık vorteksine kiraliteyi (Kimyada, bir molekül veya iyon, ayna görüntüsü üzerinde herhangi bir döndürme, öteleme ve bazı konformasyonel değişiklikler kombinasyonu ile üst üste konulamıyorsa kiral olarak adlandırılıyor.) entegre eden yeni bir ışık demeti yapısının yaratılmasıyla ortaya çıktı. Geleneksel ışık vorteksleri, ışığın hareket ederken spiralleşmesini içerirken; kiral vortex bu yapıya kritik bir boyut ekliyor. Bu iyileştirme, moleküllerdeki kiraliteyi ölçmede benzeri görülmemiş bir hassasiyet sağlıyor.
Farklı kiralite farklı ışık okumalarına yol açıyor.
Kiralite önemli çünkü moleküllerin nasıl etkileşimde bulunduğunu ve davrandığını değiştiriyor; bu da ilaç geliştirme ve hastalık teşhisinde hayati öneme sahip. Örneğin, sol-el ve sağ-el moleküllerinin göreceli konsantrasyonları kanserler, böbrek ve beyin hastalıkları gibi çeşitli hastalıklar için biyomarker olarak kullanılabiliyor.
Max Born Enstitüsünden Olga Smirnova, kiralitenin ilaç geliştirmede kritik bir rol oynadığını vurguluyor çünkü farklı moleküler düzenlemeler istenmeyen etkiler yaratabiliyor ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Kiral vortex teknolojisi, mevcut kiralite ölçüm yöntemlerini geliştirmeyi amaçlıyor. Bu teknoloji, kiral moleküllerin kiral vortex ile etkileşime girdiğinde foton yaymasını sağlıyor. Bu fotonları analiz ederek bilim insanları sol-el ve sağ-el moleküllerinin oranını doğru bir şekilde belirleyebiliyorlar. Bu yöntemin, geleneksel tekniklere kıyasla daha küçük örnek boyutlarıyla daha iyi sonuçlar elde edebileceği, daha güvenilir, doğru ve maliyet etkin olması bekleniyor.
Fizikçi Nicola Mayer, mevcut yöntemlerin her iki yansıma formunun neredeyse eşit miktarda bulunduğu örneklerde kiralitedeki ince farkları tespit etmekte zorlandığını belirtiyor. Kiral vortex, küçük dengesizlikleri tespit etme vaadi sunarak tıbbi teşhisler ve ilaç güvenliğinde önemli etkiler yaratabiliyor.
Sağlık ve ilaç geliştirme alanındaki hemen uygulamalarının ötesinde, bu teknoloji ışık-madde etkileşimleri hakkındaki anlayışımızı ilerletiyor ve kimyasal reaksiyonlar üzerinde ışık ile kontrol sağlama yeteneği kazandırıyor. Ayrıca, moleküller içindeki elektron hareketlerine dair içgörüler sunarak kimya ve malzeme bilimindeki gelecekteki yeniliklere zemin hazırlıyor.
Derleyen: Eliz Canyurt