- Elon Musk’ın avukatları, OpenAI’ın kâr amacı güden bir şirkete dönüşmesini engellemek için mahkemeye başvurdu. Musk, OpenAI’ın orijinal misyonundan saptığını ve rekabeti engellediğini iddia ediyor.
Teknoloji milyarderi Elon Musk’ın avukatları, OpenAI, kurucu ortaklarından bazıları ve yatırımcısı Microsoft aleyhine, OpenAI’ın rekabeti engelleyici davranışlarda bulunmasını önlemek için bir önleme tedbiri kararı aldırdı.
Cuma günü geç saatlerde Kaliforniya Kuzey Bölgesi ABD Bölge Mahkemesi’ne sunulan tedbir talebi, OpenAI, CEO’su Sam Altman, Başkanı Greg Brockman, Microsoft, LinkedIn kurucu ortağı ve eski OpenAI yönetim kurulu üyesi Reid Hoffman ve eski OpenAI yönetim kurulu üyesi ve Microsoft Başkan Yardımcısı Dee Templeton’ı çeşitli yasadışı faaliyetlerle suçluyor ve bunları durdurmayı amaçlıyor. İddialar arasında şunlar yer alıyor:
- Yatırımcıları Musk’ın kendi yapay zeka şirketi xAI gibi OpenAI rakiplerini desteklemekten caydırmak.
- OpenAI’ın Microsoft ile bağlantıları aracılığıyla “haksız yere elde edilen rekabetçi açıdan hassas bilgilerden” yararlanmak.
- OpenAI’ın yönetim yapısını kâr amacı güden bir yapıya dönüştürmek ve “OpenAI, Inc., bağlı kuruluşları veya iştirakleri tarafından sahip olunan, tutulan veya kontrol edilen fikri mülkiyet dahil olmak üzere tüm maddi varlıkları devretmek.”
- OpenAI’ın herhangi bir davalının “maddi çıkarı” olan kuruluşlarla iş yapmasına neden olmak.
Musk’ın avukatları, tedbir kararı verilmezse “onarılamaz zarar” meydana geleceğini iddia ediyor.
Musk, OpenAI’ın Orijinal Misyonundan Saptığını İddia Ediyor
Bu başvuru, Musk’ın OpenAI ile olan hukuk mücadelesinde atılan son adım. Musk, OpenAI’ı yapay zeka araştırmalarının meyvelerini herkese sunma konusundaki orijinal misyonundan vazgeçmekle suçluyor. Musk, Temmuz ayında davayı geri çekmiş, ancak bu yaz sonunda yeniden açmıştı. Bu ayın başlarında yapılan bir değişiklikle, Microsoft, Hoffman ve Templeton da dahil olmak üzere yeni davalılar ve Neuralink yöneticisi ve eski OpenAI yönetim kurulu üyesi Shivon Zilis ve xAI olmak üzere iki yeni davacı eklendi.
Musk, önceki şikayetlerinde, yapay zekanın “varoluşsal zararları” hakkındaki endişelerini kullanarak OpenAI’a bağışladığını söylediği 44 milyon dolardan fazla parayı dolandırıcılıkla kaybettiğini savundu. OpenAI’ın kurucu ortaklarından biri olan Musk, 2018 yılında şirketin yönü hakkındaki anlaşmazlıklar nedeniyle ayrılmıştı.
OpenAI, Kâr Amacı Güden Bir Şirkete Dönüşüyor
2015 yılında kar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulan OpenAI, 2019 yılında, kar amacı gütmeyen kuruluşun kâr amacı güden bir yan kuruluş için yönetim organı haline getirildiği “sınırlı kâr”a dönüştü. Şirket, OpenAI’ın kar amacı gütmeyen statüsünü ayrı bir kuruluş olarak korumasına izin verecek şekilde tamamen kâr amacı güden bir şirkete dönüşme sürecinde.
Musk, OpenAI’a cevabı olarak geçen yıl xAI’ı kurdu. Kısa bir süre sonra şirket, Musk’ın sosyal ağı X’te (eski adıyla Twitter) bir dizi özelliğe güç veren bir yapay zeka modeli olan Grok’u piyasaya sürdü. xAI ayrıca müşterilerin Grok’u üçüncü taraf uygulamalara, platformlara ve hizmetlere entegre etmelerini sağlayan bir API sunuyor.
Musk, OpenAI’ın Rekabeti Engellediğini İddia Ediyor
Tedbir talebinde Musk’ın avukatları, OpenAI’ın yatırımcılardan xAI’ı ve rekabeti finanse etmeme sözü alarak xAI’ı sermayeden mahrum bıraktığını iddia ediyor. Ekim ayında Financial Times, OpenAI’ın son finansman turundaki yatırımcılardan xAI dahil olmak üzere OpenAI’ın rakiplerinden herhangi birini finanse etmekten kaçınmalarını talep ettiğini bildirdi.
Musk’ın avukatları, “Musk, OpenAI’ın Ekim finansman turundaki en az bir büyük yatırımcının daha sonra xAI’a yatırım yapmayı reddettiğini doğruladı” diye yazdı.
Elbette, xAI’ın son zamanlarda para toplamakta hiçbir sorunu olmadı. Bildirildiğine göre, girişim bu ay Andreessen Horowitz ve Fidelity gibi önde gelen yatırımcıların katılımıyla 5 milyar dolarlık bir turu kapattı. Bankada yaklaşık 11 milyar dolarla xAI, dünyanın en iyi finanse edilen yapay zeka şirketlerinden biri.
Musk’ın Tedbir Talebindeki Diğer İddialar
Musk’ın tedbir talebi ayrıca Microsoft ve OpenAI’ın özel bilgileri ve kaynakları yasadışı bir şekilde paylaşmaya devam ettiğini ve Altman da dahil olmak üzere davalıların bazılarının piyasa rekabetine zarar veren kişisel çıkar sağlama faaliyetlerinde bulunduğunu iddia ediyor. Örneğin, dosyalama notlarında, OpenAI, Altman’ın “maddi çıkarları” olan bir ödeme platformu olan Stripe’ı OpenAI’ın ödeme işlemcisi olarak seçti. (Altman’ın Stripe hisselerinden milyarlar kazandığı söyleniyor.)
İlk olarak 2019 başlarında OpenAI’ı destekleyen Microsoft, son birkaç yıldır ortaklığı artırdı ve şirketin kazancında etkili bir şekilde %49 hisse karşılığında toplam ~13 milyar dolar yatırım yaptı. Microsoft ayrıca OpenAI’ın bulut donanım kaynaklarını kapsamlı bir şekilde kullanmasına izin vererek, girişimin ChatGPT’ye güç verenler gibi yapay zeka modellerini eğitmesini, ince ayar yapmasını ve çalıştırmasını sağladı.
Musk’ın avukatları, Hoffman’ın hem Microsoft hem de OpenAI’ın yönetim kurullarında yer alırken aynı zamanda yatırım şirketi Greylock’ta ortak olmasının Hoffman’a şirketlerin ilişkilerine ayrıcalıklı bir bakış açısı kazandırdığını savunuyor. (Hoffman, 2023’te OpenAI’ın yönetim kurulundan ayrıldı.) Microsoft’un OpenAI’da oy hakkı olmayan bir yönetim kurulu gözlemcisi olarak kısa bir süre atadığı Templeton’a gelince, Musk’ın avukatı, Microsoft ve OpenAI arasında antitröst kurallarını ihlal edecek anlaşmaları kolaylaştırma konumunda olduğunu savunuyor.
Musk’ın avukatları, “Nihai karara kadar OpenAI’ın hayırsever statüsünün korunması ve Altman tarafından daha fazla kişisel çıkar sağlama işlemlerinin durdurulması, hem kuruluşun kuruluş misyonunu hem de hayır kurumlarının doğru yönetimine olan kamu yararını korur” diye yazdı.
Musk’ın Avukatları: “OpenAI, Vaat Ettiği Şeye Hiç Benzemiyor”
Musk’ın avukatları, bir tedbir kararı verilmezse, mahkemenin sonunda Musk lehine karar vermesi durumunda OpenAI’ın tazminat ödemek için “yeterli fonu olmayabileceğini” yazdı. (OpenAI’ın bildirildiğine göre 5 milyar dolardan fazla harcama yaptığı ve başabaş noktasına yakın olmadığı bildiriliyor.) Dahası, bir yargıcın OpenAI’ın kar amacı gütmeyen geçişine izin vermemesi durumunda, OpenAI yeni yatırımları kabul etmeye devam ederse, şirketin işlemlerini “yaygın yatırımcı kaybı” olmadan “geri almak” “neredeyse imkansız” olurdu.
Musk’ın avukatları, “Hiçbir tarafsız gözlemci bugün OpenAI’a bakıp vaat ettiği şeye herhangi bir şekilde benzediğini söyleyemez” diye yazdı. “Davacılar saygıyla mahkemeden statükoyu korumasını ve davalıların kötüleşen davranışlarını nihai karara kadar durdurmasını talep ediyor.”
OpenAI sözcüsü yaptığı açıklamada, “Elon’un aynı temelsiz şikayetleri tekrar tekrar kullandığı dördüncü girişimi, tamamen asılsız olmaya devam ediyor” dedi. Şirket daha önce Musk’ın davasını “gürültülü” ve asılsız olarak nitelendirerek reddetmeye çalışmıştı.
Derleyen: Enis Yabar
