ABD’li kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Common Sense Media tarafından çocukların ve ailelerin yaşamlarına odaklanan yeni bir araştırma, ABD’li gençlerin büyük çoğunluğunun en az yapay zekalı bir arkadaş denediğini ortaya koydu.
Detaylar haberimizde…
Araştırma, kullanıcıların daha kişisel sohbetler yapması için tasarlanmış yapay zeka sohbet robotlarına odaklanıyor; ödev yardımcısı, görüntü oluşturucu veya yalnızca soruları yanıtlayan sesli asistanlar olarak çalışan yapay zeka asistanlarına değil, “arkadaş” terimi adı altında inceleniyor.
Örneğin, çalışmanın yapay zekalı arkadaş tanımı, Character.AI veya Replika gibi şirketler tarafından sağlanan dijital yapay zekalı kişileri içerebileceği gibi, istenirse daha kişisel sohbetler için kullanılabilen ChatGPT veya Claude gibi genel amaçlı sohbet robotlarının kullanımını da kapsayabilir.
Yapay Zeka ile Arkadaşlık Artışta
Çalışma, bir yapay zekayla sohbet etmenin ABD’li gençler için cazip göründüğünü ortaya koydu; çünkü gençlerin neredeyse dörtte üçü bir yapay zekalı arkadaşını denemiş olmakla kalmadı, aynı zamanda %52’si düzenli kullanıcı olduklarını da belirtti. BDüzenli olarak iletişim kuranların %13’ü onlarla günlük, %21’i ise haftada birkaç kez sohbet ediyor.
Erkeklerin, kızlara göre hiç yapay zeka kullanmadıklarını söyleme olasılığı biraz daha yüksekti; bu oran, hiç denemediklerini söyleyen gençlerin dörtte biri kadardı.
Bulgular, Nisan ve Mayıs 2025 tarihleri arasında yürütülen ve 1.060 gencin temsili bir örneğini kullanan ve Chicago Üniversitesi’ndeki NORC araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışmaya dayanmakta. Character.AI adlı bir firmanın Florida’da bir gencin intiharı ve Teksas’ta şiddeti teşvik etmesi nedeniyle dava edilmesiyle, yapay zekanın gençlerin refahı üzerindeki etkisi konusunda endişeler zaten mevcuttu. Ayrıca, yapay zekanın terapi amaçlı kullanılmasının potansiyel tehlikelerini açıklayan bir dizi rapor da bulunmakta.
Common Sense Media’nın yeni çalışmasından elde edilen bulgular, gençlerin yapay zekayı insan etkileşimlerini simüle etmek için nasıl kullandıklarına dair erken bir anlayış sunmakta; bu etkileşimler arasında sanal dostluk, duygusal destek, terapi ve rol yapma oyunları gibi şeyler yer alabilir.
Analiz ayrıca, gençlerin yapay zekalı arkadaş kullanımına ilişkin diğer davranışları da inceleyerek, gençlerin yapay zekalı arkadaşlara ne tür görevler için başvurduklarını, neden başvurduklarını ve sonrasında neler yaşadıklarını inceledi.

Örneğin, katılımcıların neredeyse yarısı yapay zekâlı arkadaşları araç veya program olarak gördüklerini, %33’ü ise sosyal etkileşim ve ilişkiler için kullandıklarını belirtti. Gençler, yapay zekâlı arkadaşları çeşitli amaçlarla kullandıklarını belirtti: eğlence, yapay zekâ teknolojisi hakkında merak, tavsiye ve her zaman ulaşılabilir olmaları.
Gençlerin yarısı, yapay zekâlı arkadaşların sağladığı bilgilere güvenmediklerini belirtti. Ancak, daha büyük yaştaki gençlerin yapay zekânın tavsiyelerine güvenme olasılığı, 13-14 yaş aralığındaki gençlere kıyasla sırasıyla %20 ve %27 oranında daha düşük.

Gençlerin üçte biri, gerçek hayattaki arkadaşlarıyla yaptıkları sohbetlerden daha tatmin edici bulduklarını söylerken, çoğunluğu (%67) tam tersini düşünüyor.
Ayrıca, %39’u yapay zeka sohbetlerini gerçek hayattaki etkileşimler için pratik olarak kullanıyordu; %39’u yapay zeka ile ilk kez denedikleri becerileri gerçek dünya durumlarına uyguladıklarını söyledi. Uyguladıkları beceriler arasında sosyal beceriler en çok kullanılan örnekti ve gençlerin %39’u bu alanı keşfetmişti. Bunu sohbet başlatıcılar (%18), tavsiye verme (%14) ve duyguları ifade etme (%13) izledi.

Gerçek hayattaki ilişkilerin yerini teknolojinin alıp almayacağı konusunda olumlu bir bulgu ortaya çıktı: Yapay zeka desteği kullanan gençlerin %80’i, yapay zeka destekli sohbet robotlarından çok gerçek arkadaşlarıyla vakit geçirdiğini söyledi. Sadece %6’sı ise bunun tam tersinin doğru olduğunu söyledi.
Derleyen: Damla Şayan






