Uluslararası bir araştırma ekibinin yeni iklim modelleri, iklim krizinin sembolü hâline gelmiş kutup ayılarının, 10 yıl gibi kısa bir süre içinde en sıcak yaz aylarında duracak hiçbir yerinin kalmayabileceğini öngörüyor.
Bu, önceki iklim modellerinin öngördüğünden daha yakın bir tarih. Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Panelinin (IPCC) 2021 yılında yayımlanan altıncı raporunda, Arktik deniz buzunun en erken bu yüzyılın ortalarında ve muhtemelen 2100 yılına kadar kaybolacağı tahmin edilmişti.
Ortaya çıkan kanıtlar, bu eleştirileri destekliyor ve IPCC’ninkiler gibi geçmiş tahminlerin Kuzey Kutbu’ndaki durumun aciliyetini gerçekten hafife aldığını gösteriyor.
Almanya, Güney Kore ve Kanada’daki araştırmacılar bu örüntüleri geleceğe yansıttıklarında, 2030’lardan itibaren Arktik yazlarında deniz buzunun kaybolduğunu ve bunun ne kadar fosil yakıt yakılırsa yakılsın belirgin olduğunu gördüler.
Düşük emisyon senaryosu için modeller, daha kısa ve yaz sonuyla sınırlı buzsuz anlar öngördü. Öte yandan yüksek emisyon senaryosunda, Kuzey Kutbu’nun ağustostan eylüle kadar deniz buzundan arınmış olacağı tahmin edildi.
Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışmada araştırmacılar, “Bu sonuçlar, sera gazı emisyonlarının Kuzey Kutbu üzerindeki derin etkilerini vurgulamakta ve yakın gelecekte, mevsimsel olarak buzsuz bir Kuzey Kutbu için planlama yapmanın ve buna uyum sağlamanın önemini göstermektedir.” diye yazdı.
Sadece son 30 yılda, Kuzey Kutbu’nun en eski ve en kalın deniz buzunun yüzde 95’i eridi ve mevcut örtünün yüzde 70’inden fazlası artık ”mevsimsel” olarak kabul ediliyor, yani yaz boyunca sürmüyor.
Eğer bu son kalan platformlar da eriyip giderse bunun sonuçları, kutup ayılarından daha fazla hayvan ve Kuzey Kutbu’ndan daha fazla bölge için korkunç olacak.
Kuzey yarım küredeki deniz buzu örtüsü, Güneş ışığını yansıttığı için küresel iklimde çok önemli bir rol oynuyor. Örtünün kaybı, okyanus sıcaklıklarını ve akıntılarını küresel olarak etkileyebilir.
Bilim insanları, on yıllardır Kuzey Kutbu’nun dünyanın geri kalanından iki kat daha hızlı ısınmasını endişeyle izliyor. Bölge için en büyük korkuları ise çok yakında olabilir.
Derleyen: Görkem Süner
