Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) araştırma laboratuvarlarından doğan bir girişim olan Commonwealth Fusion Systems, “dünyanın ilk şebeke ölçekli füzyon enerji santrali” olarak adlandırdığı tesisin temelini atma planlarını duyurdu. Şirket, santralin 2030’ların başında faaliyete geçmesini öngörüyor. Virginia, Chesterfield County’de inşa edilmesi planlanan tesis, füzyon enerjisi alanında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Nükleer Füzyon: Zorlu Bir Süreç
Nükleer füzyon, iki hafif atom çekirdeğinin tek bir ağır çekirdeğe kaynaştırılmasını içeren ve çok miktarda enerjinin açığa çıkmasıyla sonuçlanan karmaşık bir süreç. Nükleer fisyon reaksiyonlarından dört kat daha fazla enerji üretme potansiyeline sahip olan nükleer füzyon, güneşe güç veren reaksiyon türüyle aynı.
Fazla Enerji Üretimi Henüz Sağlanamadı
Günümüze kadar, kullanılabilir enerji üretecek şekilde nükleer füzyon elde etmek zorlu bir süreç oldu. 2022’de California’daki Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’ndaki bilim insanları, reaksiyonlardan fazla enerji üretmeyi başararak nükleer füzyon “ateşlemesine” ilk kez ulaştılar. Bu gelişme, füzyon enerjisi alanında önemli bir kilometre taşı olarak kabul ediliyor.
Commonwealth Fusion Systems ise henüz fazla enerji üretme noktasında değil. Şirket, daha büyük bir gelecek tesis için bir kavram kanıtı olarak hizmet etmesi planlanan daha küçük bir reaktörün yapımını henüz tamamlamadı.
İddialı Hedefler
Şirket, Virginia’daki bu büyük reaktörün devreye girdiğinde yaklaşık 150.000 eve güç sağlamaya yetecek kadar 400 megavat elektrik üreteceğini belirtiyor. Bu hedef, füzyon enerjisi alanındaki mevcut durum göz önüne alındığında oldukça iddialı olarak değerlendiriliyor.
Commonwealth Fusion Systems, 2 milyar dolarlık fonla bu hedefe ulaşmak için çalışmalarını sürdürüyor. Şirketin başarılı olması durumunda, enerji üretimi alanında devrim niteliğinde bir gelişme yaşanabilir.
Derleyen: Enis Yabar