NASA uzay aracı, güneş sisteminde keşfedilen en volkanik yerle yakın karşılaşmalarından ilki için hazırlanıyor. Juno uzay aracı, 15 Aralık Perşembe günü Jüpiter’in uydusu Io’nun yakınından geçecek.
Gerçekleştirilecek olan uçuş, Juno tarafından önümüzdeki bir buçuk yıl içinde Io’ya yapılan dokuz uçuştan biri olacak. Karşılaşmalardan ikisi, ayın yüzeyinden 1.500 kilometre uzağından olacak.
Juno, 5 Temmuz’da 80.000 kilometr) uzaklıktan Io’nun parlayan kızılötesi görüntüsünü yakaladı. Bu görüntüdeki en parlak noktalardan bazıları, Io’nun düzinelerce kilometre yüksekliğe sahip lav sıçramaları gönderebilen yüzlerce yanardağlarını gösteriyor.


Bilim insanları, bu yanardağ ağı ve patlamalarının Jüpiter ile nasıl etkileşime girdiği hakkında daha fazla bilgi edinmek için Juno’nun Io gözlemlerini kullanacak. Ekip, Juno’nun genişletilmiş görevine Jüpiter’in uydularının incelenmesini de dahil ettiği için gerçekten heyecanlı.
San Antonio’daki Southwest Araştırma Enstitüsü’nden Juno baş araştırmacısı Scott Bolton yaptığı açıklamada, “Her yakından uçuş ile içerik olarak zengin yeni bilgiler elde ettik. Juno’nun sensörleri Jüpiter’i incelemek için tasarlandı, ancak Jüpiter’in uydularını da gözlemleyerek ikili bir görevi de ne kadar iyi yerine getirebildiğini görmek bizi çok heyecanlandırdı.” dedi.
Uzay aracı kısa bir süre önce 29 Eylül’de Jüpiter’in en kuzeyindeki siklonun yeni bir görüntüsünü yakaladı. Jüpiter’in atmosferine hakim olan yüzlerce siklonun birçoğu gezegenin kutuplarında kümeleniyor.

Juno uzay aracı, dev gezegen hakkında daha fazla ayrıntıyı ortaya çıkarmak için 2016’dan beri Jüpiter’in yörüngesinde dönüyor. 2025’in sonuna kadar da sürmesi beklenen görevinin genişletilmiş bölümünde Jüpiter’in uydularından yakın geçişler yapılması planlanıyor.

Juno, 2021’de Jüpiter’in uydusu Ganymede’in, ardından bu yılın başlarında Europa’nın yakınından geçti. Uzay aracı, her iki doğal uydunun da buzlu kabuğunun altına bakmak için bütün araçlarını kullandı ve Europa’nın tuzlu bir okyanusun var olduğu düşünülen iç kısmı hakkında veri topladı.
Europa’nın yüzeyini oluşturan buz kabuğunun kalınlığı 16 ila 24 kilometre arasında olduğu tespit edilirken okyanusunun tahmini derinliği ise 64 ila 161 kilometre civarında.
Üç uydunun da buzla kaplı kabuklarının altında okyanuslara sahip olduğunu düşünen bilim insanları Ganymede’nin okyanusunun potansiyel olarak yaşanılabilir olup olmadığını araştırmak istiyor.
Derleyen: Ceren Korkmaz