Ucuz plastik ürünlere ve sentetik malzemelere olan bağımlılığımız, okyanuslarımızı, havayı ve vücudumuzu nanoplastik parçalarıyla kirletiyor.
Tavuk embriyoları üzerinde yapılan yeni bir araştırmaya göre mikroplastiklerden bile daha küçük olan nanoplastikler, hayvanlarda gelişimin en erken aşamalarına müdahale ediyor.
Hollanda’daki Leiden Üniversitesinde biyolog Meiru Wang ve meslektaşları, enjekte edilen nanometre ölçeğinde plastik parçacıkların embriyonik bağırsak duvarını geçip civciv embriyolarının birçok organında dolaşmasını izlediler.
Wang, “Normalden yüksek konsantrasyonda polistiren parçacıkları kullandık. Bu bize, nanoplastiklerin aşırı durumlarda tavuk embriyolarında neler yapabileceğini gösteriyor.” dedi.
Polistiren nanoplastikler enjekte edilen civciv embriyoları. (Wang ve diğerleri, Environment International, 2023)
Sentetik giysilerden dökülen nanoplastikler, nöral krest hücreleri adı verilen kök hücrelere yapışıp onların önemli doku ve organları oluşturacakları yerlere göç etmelerini engelliyor. Araştırmacılar, nanoplastiklere düşük ölçüde maruz kalmanın bile nöral krest hücrelerine endişe verici düzeyde zararlı olabileceğini öne sürüyorlar.
Bunun gibi sonuçlar insanlarda neler olabileceğine dair yalnızca ipucu verse de endişe verici. Araştırmalar, mikroplastiklerin insan ciğerlerinin derinliklerine yerleştiğini, kanımızda dolaştığını ve bebekleri potansiyel olarak tehlikeli maddelerden koruyan plasentaya girdiğini buldu.
Bununla birlikte, 2018 yılında yaklaşık 360 milyon ton plastik üretildi ve bu sayının 2025 yılına kadar ikiye katlanması bekleniyor.
Wang, “Bu sonuçlar, çevredeki büyük ve büyümeye devam eden nanoplastik yükü göz önüne alındığında endişe verici. Toplum şimdi tüm plastik kirliliğini durdursa bile çevredeki mevcut plastiklerden yıpranmış nanoplastik enkaz seviyeleri artmaya devam edecek.” dedi.
Derleyen: Merve Nur Sözen
