James Webb Uzay Teleskobu keşiflerde bulunmaya devam ediyor. Bilim insanları James Webb’i kullanarak sistemimiz dışında bulunan ilk asteroit kuşağının fotoğrafını çekti.
Gökbilimciler, James Webb Uzay Teleskobu’nu (JWST ya da Webb) kullanarak Güneş sistemimizin dışında keşfedilen ve Dünya’dan 25 ışık yılı uzaklıkta bulunan Fomalhaut isimli genç ve sıcak yıldızı çevreleyen ilk asteroit kuşağını görüntüledi. Bu tozlu kuşaklar, güney takımyıldızı Piscis Austrinus’un en parlak yıldızı olarak gece görülebilen Formalhaut’u çevreliyor.
James Webb’den Önemli Bir Keşif
Formalhaut’u çevreleyen halka yapısı 1983’te NASA’nın Kızılötesi Astronomik Uydusu (IRAS) tarafından keşfedildi. O günden bugüne gökbilimciler Hubble ve Spitzer Uzay Teleskobu’yla Hawaii’deki Mauna Kea gözlemevi de dahil olmak üzere yer ve uzay tabanlı teleskoplar kullanarak halka sistemini incelemeye çalıştılar. Bu tesisler en dış halkanın görüntülerini elde etti, ancak karmaşık iç halkaları incelemek mevcut araçlar için oldukça zordu.
Webb ise kızılötesi görüş özelliğini kullanarak iki iç kuşağın yapısının görülmemiş ayrıntılarını gözler önüne serdi. Çalışmanın yazarlarından Schuyler Wolff’un yaptığı açıklamada “Webb’in gerçekten üstün olduğu nokta, bu iç bölgelerdeki tozdan kaynaklanan termal ışımayı fiziksel olarak gösterebilmesidir. Böylece daha önce hiç görmediğimiz iç kuşakları görebiliyoruz.” dedi.
Yapısı Düşünüldüğünden de Karışık
NASA’ya göre bu tozlu yapılar Güneş sistemimizin ana asteroit kuşağından (Jüpiter ve Mars arasında) ve Kuiper kuşaklarından (Neptün’ün ötesinde bulunan kayalar ve toz) çok daha karmaşık bir yapıya sahip. Gözlemlenen kuşağın en dışında olan kuşak, Güneş sisteminde bulunan Kuiper Kuşağı’nın iki katı büyüklüğünde. Arizona Üniversitesinden makalenin başyazarı Andras Gaspar, “Halkalardaki desenlere bakarak, bir gezegen sisteminin nasıl görünmesi gerektiğine dair küçük bir taslak oluşturmaya başlayabiliriz” dedi.
Gökbilimciler, Fomalhaut’un iç ve dış halkaları arasında gizemli boşluk fark etmelerine rağmen sistemde hiçbir gezegen keşfedilmediği için genç yıldızı çevreleyen kuşakları eksik bir bulmaca olarak görüyorlar. Bu boşluk Neptün veya Uranüs gibi bilinmeyen bir buz devi gezegenin varlığını gösteriyor da olabilir.
Webb’in yaptığı gözlemler aynı zamanda dış halkada iki olası küçük gezegenin çarpışmasına işaret eden yoğun ve büyük bir toz bulutunu da tespit etti. Ekip, Webb’i gelecekte diğer yıldızların etrafındaki enkaz disklerini incelemek ve görüntülemek için kullanmayı düşünüyor. Araştırma ekibine göre Fomalhaut yıldızının çevresindeki enkaz kuşaklarının gizli köşesinde dönen Uranüs ve Neptün’ün boyutlarında üç ya da daha fazla gezegen bulunuyor olabilir.
Derleyen: Sarper Kaçar
