- Bilim insanları iki yıldızın çarpışmasından doğan bir patlama gözlemlediler.
- Bu gözlem, teorik olarak geçmişte varsayılıyorsa da ilk kez somut olarak gözlemlendi.
Şili’deki Gemini Güney teleskopunu kullanan gökbilimciler, eski bir galaksiden gelen muazzam bir enerji patlaması tespit ettiler. Bu patlama muhtemelen, bilim insanlarının uzun süredir varsaydığı, ancak asla gözlemlemediği bir “yıkım derbisi” tipi yıldız ölümü tarafından tetiklendi. Bu yıldız yok oluşu, Nature Astronomy dergisinde 22 Haziran’da yayımlanan bir çalışmada anlatılıyor.
Çoğu yıldız ölümü, kütlelerine bağlı olarak oldukça öngörülebilir şekillerde gerçekleşir. Güneşimiz ve nispeten düşük kütleli diğer yıldızlar, yaşlandıkça dış katmanlarından sıyrılırlar ve sonunda solarak beyaz cüce yıldızlara dönüşürler. Kara delikler ve nötron yıldızları gibi ultra yoğun nesneler yaratan süpernova patlamalarında daha büyük yıldızlar daha parlak yanar ve daha erken ölürler. Bu tür yıldız kalıntılarından ikisi, bir ikili sistem oluşturursa, çarpışabilirler. Bilim insanları “yıkım derbisi” tipi bir yıldız ölümünü en azından teorik olarak varsayıyordu.
Bu teori, yayımlanan yazıda belirtildiği üzere pratik olarak gerçekleşmiş olabilir. Hollanda’daki Radboud Üniversitesinden astronom Andrew Levan durumu şu şekilde açıkladı: “Bu, yıldızların nasıl öldüğünü anlamak ve Dünya’da tespit edebileceğimiz hangi beklenmedik kaynakların yerçekimi dalgaları yaratabileceği gibi diğer soruları yanıtlamak adına heyecan verici. Takip gözlemimiz bize, büyük bir yıldızın çökmesinden ziyade, patlamanın büyük olasılıkla iki kompakt nesnenin birleşmesinden kaynaklandığını gösterdi. Daha önce tanımlanmış eski bir galaksinin merkezine olan konumunu belirleyerek, yıldızların ölümlerini ifade etmesi için yeni bir yola dair ilk umut verici kanıta sahip olduk.”
Derleyen: Özgür Kirici