- Sessizlik anlarının, insanların zaman algısını nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak için bir grup filozof ve psikolog, işitsel illüzyonlar kullandı.
- Bulgular, yüzyıllardır filozofların kafasını kurcalayan, insanların seslerden daha fazlasını duyup duyamayacağı tartışmasını ele alıyor.
- Ekip, sessizliğin sağır edici değil ama kelimenin tam anlamıyla duyulabilir bir şey olduğu sonucuna ulaştı.
Ekip, orijinal illüzyonlardaki seslerin sessizlik anlarıyla değiştirildiği versiyonlar yaratmak için iyi bilinen işitsel illüzyonları uyarladı. Örneğin, bir illüzyonda ses gerçekte olduğundan çok daha uzun algılanıyordu. Ekibin sessizliğe dayalı yeni illüzyonunda, eş değer bir sessizlik anı da gerçekte olduğundan daha uzun gibi görünüyordu.
Johns Hopkins Üniversitesi felsefe ve psikoloji yüksek lisans öğrencisi olan çalışmanın baş yazarı Rui Zhe Goh, “İşitme duyumuzun genellikle seslerle ilgili olduğunu düşünürüz. Ancak sessizlik, bir ses değildir; sesin yokluğudur. Şaşırtıcı bir şekilde çalışmamızın ortaya koyduğu şey, ‘hiçbir şeyin’ de duyabileceğiniz bir şey olduğudur.” diyor.
Araştırmacılar, bu sessizlik temelli illüzyonların ses temelli benzerleriyle tamamen aynı sonuçları vermesinin, insanların sessizliği de tıpkı sesleri duydukları gibi duyduklarını gösterdiğini söyledi.
Johns Hopkins Algı ve Zihin Laboratuvarını yöneten psikoloji ve beyin bilimleri yardımcı doçenti Chaz Firestone, “Filozoflar, uzun zamandır sessizliğin tam anlamıyla algılayabileceğimiz bir şey olup olmadığını tartışıyor ancak doğrudan bu soruyu hedefleyen bilimsel bir çalışma yapılmadı. Bizim yaklaşımımız, beynimizin sessizliklere de seslere davrandığı gibi davranıp davranmadığını sormaktı. Eğer seslerde olduğu gibi sessizliklerde de aynı yanılsamaları elde edebiliyorsak bu, sessizliği gerçekten duyduğumuza dair bir kanıt olabilir.” şeklinde konuştu.
İnsanların gördüklerini yanıltan optik illüzyonlar gibi işitsel illüzyonlar da insanların zaman dilimlerini gerçekte olduklarından daha uzun veya daha kısa olarak duymalarını sağlayabiliyor. Bunun bir örneği, iki dizi eşit uzunlukta olsa bile uzun bir bip sesinin art arda gelen iki kısa bip sesinden daha uzun göründüğü one-is-more illüzyonu olarak biliniyor.
Ekip, 1.000 katılımcının yer aldığı testlerde, one-is-more illüzyonundaki sesleri sessizlik anlarıyla değiştirerek işitsel illüzyonu one-silence-is-more illüzyonu olarak adlandırdıkları şekilde yeniden işledi. Sonuçlar yine değişmedi. İnsanlar, uzun bir sessizlik anının iki kısa sessizlik anından daha uzun olduğunu düşündü. Diğer sessizlik illüzyonları da ses illüzyonlarıyla aynı sonuçları verdi.
Ekip, yokluk algısını incelemek için bulguların yeni bir yol oluşturduğunu söyledi. Araştırmacılar, öncesinde ses olmayan sessizlikleri duyup duymadığımız dahil olmak üzere, insanların sessizliği ne ölçüde duyduklarını araştırmaya devam etmeyi planlıyor. Ayrıca gözle görülemeyen şeyleri ve insanların yokluk olarak algılayabilecekleri diğer örnekleri de araştırmayı planlıyorlar.
Derleyen: Nazlı Koyuncu