Süperkıtalar Parçalanırken Dünya’nın Merkezinde “Elmas Çeşmeleri” Oluştu

Destek Olun: Dijitaliyidir'de yayımlanan reklamları engellemek için AdBlocker kullanmazsanız bize destek olmuş olursunuz. Ayrıca ekibimize destek olmak isterseniz Google aracılığı ile destek olabilirsiniz. Şimdiden teşekkürler.
Merve Nur Sözen
2 dk okuma süresi
  • Bilim insanları, Dünya tarihinde süperkıtaların birbirinden ayrıldığı anlarda “elmas çeşmelerinin” ortaya çıktığı sonucuna vardı.
  • Araştırmacılar süper kıtaların parçalanmasının elmasları Dünya yüzeyine çıkaran volkanik patlamalara yol açabileceğini buldu.

Southampton Üniversitesinde Dünya ve iklim bilimi profesörü Thomas Gernon’un liderliğindeki bir araştırmaya göre süperkıtaların parçalanması, elmasları Dünya yüzeyine iten volkanik patlamalara yol açmış olabilir. Elmaslar genellikle yerkabuğunun derinlerinde oluşur ve kimberlit olarak bilinen patlamalar yoluyla hızla yüzeye çıkar. Vezüv Yanardağında görülenlere benzer patlamalar, süper kıta parçalanması sırasındaki büyük tektonik plaka kaymalarıyla yakından bağlantılı.

Gernon ve ekibi, kimberlit patlamalarının, süperkıtaların parçalanması sırasında tektonik plakaların yeniden düzenlenmesi sırasında ortaya çıkma eğiliminde olduğunu gözlemledi. Bu model, plaka ayrılması ile kimberlit patlamaları arasında 22 ila 30 milyon yıllık bir gecikmeyle son 500 milyon yıl boyunca geçerliliğini korudu. Bu sürecin arkasındaki mekaniği incelemek için bilgisayar modelleri kullanıldı; tektonik plakalar birbirinden ayrıldıkça kıtasal kabuğun tabanının inceldiği ve dengesiz bölgeler oluştuğu gözlemlendi. Bu bölgeler, kimberlit patlamalarının yarık bölgelerinden kıta içlerine doğru hareketini açıklayarak kıtanın merkezine doğru istikrarsızlığın göçünü tetikliyor.

Bu kararsız bölgelerde belirli malzemelerin karıştırılması patlamalara yol açar. Üst mantodan ve alt kabuktan gelen kayalar su, karbondioksit ve elmas dahil önemli kimberlit mineralleriyle birleşir. Bu karışım, önemli miktarda patlama potansiyeline ve kaldırma kuvvetine sahip patlamalar yaratarak elmasları yüzeye fırlatır.

Çalışmanın sonuçları jeolojinin ötesine uzanıyor. Bulgular, yeni elmas yataklarının keşfedilmesine yardımcı olabilir ve istikrarlı bölgelerde süper kıtanın parçalanmasından çok sonra meydana gelen diğer volkanik patlama türleri hakkında fikir verebilir. Gernon, bu sürecin kimberlit patlamalarının ötesinde bir dizi Dünya sistemi sürecini etkileyebileceğine inanıyor.

Bu araştırma, süper kıtaların parçalanmasının elmas bakımından zengin patlayıcı volkanik patlamaları tetiklediğini ve gezegenimizin yüzeyini şekillendiren jeolojik süreçlere ışık tuttuğunu ortaya koyuyor.

Derleyen: Merve Nur Sözen

Loading

Bu içeriği paylaş
Follow:
En son teknoloji haberlerinden haberdar olmaktan ve teknoloji ile toplum arasındaki kesişimi keşfetmekten keyif alıyor. Dijital ve teknolojik her şeye olan tutkusu onu, ürün geliştirme ve dijital pazarlama gibi çeşitli rollerde çalışmaya yöneltti. Dijitaliyidir için Merve Nur'un sloganı "Dijital içimizdeki gücü keşfetmemizi sağladığı için iyidir."
Yorum bırak, puan ver