- Sudan’da bulunan Orta Çağ’dan kalma bir mezarlıkta gerçekleştirilen kazıda 1300 yıllık bir beden çıkarıldı.
- Araştırmacılar bu cesedin ayağında İsa’ya gönderme yapan bir dövme keşfetti.
- Yapılan araştırmalarda kişinin 667 ile 774 yılları arasında yaşadığı öğrenildi. O yıllarda Hıristiyanlık, bölgenin ana diniydi.
Gazali’de Polonyalı ve Sudanlı bir ekip tarafından gerçekleştirilen bir kazıda Sudan’da bulunan Orta Çağ’dan kalma bir manastırın yakınındaki mezarlıktan 1300 yıllık bir beden çıkarıldı. Sudan’daki bilim insanları, bu cesedin üzerinde İsa’ya gönderme yapan bir dövme keşfetti.
Erkek olduğu düşünülen bireyin sağ ayağında bulunan dövmede “Chi-Rho” sembolü denilen Yunan harflerinin yanı sıra alfa ve omega sembollerinin de bulunduğu belirtildi.
Yunancadaki chi ve rho harflerinin birleşmesiyle ortaya çıkan bu sembolün İsa’nın kısaltması olduğu belirtildi. Ayrıca araştırmacılar alfa ve omega harflerinin Yunan alfabesinin ilk ve son harfleri olduğunu, dolayısıyla bu dövmenin Tanrı’nın her şeyin başı ve sonu olduğu inancını temsil ettiğini söyledi.
Purdue Üniversitesi’nde dövme uygulamaları üzerine çalışan biyoarkeolog Robert Stark, dövmenin sağ ayaktaki konumunun ilgi çekici olduğunu, İsa’nın çarmıha gerildiği sırada bu noktaya çivi çakılmış olabileceğini söylüyor.
Araştırmacılardan Stark ve Guilbault, dövmenin kişinin Hristiyan olduğunu göstermesine rağmen keşiş olup olmadığının belirsiz olduğunu söyledi. Stark ve Guilbault, bireyin manastırın rahipleriyle aynı mezarlığa değil, yakın topluluklardan insanlar tarafından kullanılmış olabilecek bir mezarlığa gömüldüğünü söyledi.
Radyokarbon tarihlemesi, kişinin 667 ile 774 yılları arasında yaşadığını gösteriyor. Stark ve Guilbault, o dönemde Hıristiyanlığın bölgedeki ana din olduğunu ve dolayısıyla çok yaygın olduğunu söyledi. Birey öldüğünde muhtemelen 35 ila 50 yaşları arasındaydı.
Polonyalı ve Sudanlı bir ekip tarafından gerçekleştirilen bu kazıda birçok buluntu elde edildi. Buluntuların analizleri hâlâ devam ediyor.
Derleyen: Ömer Kağan Selen
