- 200’den fazla sanatçının imzaladığı mektupta, teknoloji firmalarından insan yaratıcıların yerini alacak yapay zeka araçları geliştirmeyeceklerine dair taahhütte bulunmaları isteniyor
- İmzacılar arasında Billie Eilish, J. Balvin ve Nicki Minaj gibi günümüz yıldızları ile Stevie Wonder ve REM gibi efsaneler de var. Frank Sinatra ve Bob Marley’in varisleri de imza sahipleri arasında yer alıyor.
- Mektupta, yapay zekanın müzikte veya prodüksiyonda kullanımının tamamen yasaklanması çağrısında bulunulmuyor ve teknolojinin sorumlu bir şekilde kullanılmasının endüstri için faydaları olabileceği belirtiliyor.
200’den fazla yüksek profilli müzisyenden oluşan bir grup, insan sanatçıların benzerliklerini, seslerini ve yorumlarını taklit eden yapay zekanın yağmacı kullanımına karşı koruma çağrısında bulunan açık bir mektup imzaladı. İmzacılar arasında Billie Eilish, J. Balvin ve Nicki Minaj gibi günümüz yıldızları ile Stevie Wonder ve REM gibi efsaneler de var. Frank Sinatra ve Bob Marley’in varisleri de imza sahipleri arasında yer alıyor.
Sanatçı Hakları İttifakı savunuculuk grubu tarafından yayımlanan mektupta, teknoloji şirketlerinin insan söz yazarları ve sanatçıları baltalayan veya onların yerini alan yapay zeka araçları geliştirmeyeceklerine dair taahhütte bulunmaları talep ediliyor.
“İnsan yaratıcılığına yönelik bu saldırı durdurulmalıdır. Profesyonel sanatçıların seslerini ve öznelliklerini çalmak, yaratıcıların haklarını ihlal etmek ve müzik ekosistemini yok etmek için yapay zekanın yağmacı kullanımına karşı koruma sağlamalıyız.”
Mektupta, yapay zekanın müzikte veya prodüksiyonda kullanımının tamamen yasaklanması çağrısında bulunulmuyor ve teknolojinin sorumlu bir şekilde kullanılmasının endüstri için faydaları olabileceği belirtiliyor.
Müzik yapımcıları son yıllarda yapay zeka araçlarını çeşitli şekillerde kullandılar. Bir örnekte John Lennon’ın vokallerini eski bir demo parçasından izole etmek ve geçen yıl piyasaya sürülen “yeni” bir Beatles şarkısı oluşturmak için yapay zeka kullanıldı.
Sanatçı Hakları İttifakının mektubu, teknoloji telif hakkı ihlali ve işçi haklarını çevreleyen etik ve yasal sorunlar sunmaya devam ederken, sanatçıların ve yaratıcıların üretken yapay zeka kullanımına karşı sektör çapında gerçekleştirdiği direnişin bir parçası. Sanatçı sendikaları ve savunuculuk örgütleri kanun yapıcılara ve teknoloji şirketlerine yapay zeka kullanımını düzenlemeleri için baskı yaparken, stüdyolar da bu teknolojinin üretim maliyetlerini düşürme potansiyeliyle ilgilenmeye başladı.
Yapay zekanın şarkı ve senaryo yazmak ya da oyuncu ve şovmenlerin görüntü ve videolarını üretmek için kullanılmasına ilişkin endişe, 2023’te çeşitli sözleşme görüşmelerinin ve eğlence sektörü sendika grevlerinin merkezinde yer aldı. Taylor Swift’in pornografik yapay zeka yapımı görüntülerinin yayılması da deepfakelerin kötü niyetli kullanımına daha fazla dikkat çekti ve bu yılın başlarında milletvekillerini rıza dışı, yapay zeka tarafından üretilen cinselleştirilmiş görüntüleri suç haline getirmeyi amaçlayan bir yasa tasarısı sunmaya teşvik etti. Daha geçen hafta OpenAI, sorumlu kullanım endişeleri nedeniyle sesleri taklit edebilen bir programın piyasaya sürülmesini erteledi.
Mart ayında Tennessee, müzisyenleri ses benzerliklerinin ticari amaçlarla yapay zeka tarafından üretilmesinden doğrudan korumayı amaçlayan mevzuatı yürürlüğe koyan ilk ABD eyaleti oldu. Benzerlik, Ses ve Görüntü Güvenliğini Sağlama Yasası ya da “Elvis Yasası” 1 Temmuz’da yürürlüğe girecek ve bir sanatçının sesinin kendi rızası olmadan kopyalanmasını yasa dışı hale getirecek. Bu yasa, OpenAI gibi şirketlere karşı çeşitli davalara neden olan ve mektupta da bahsedilen bir uygulama olan, sanatçıların çalışmalarının yapay zeka modellerini eğitmek için veri olarak kullanılmasını ele almadı.
Mektupta, “En büyük ve en güçlü şirketlerden bazıları, izinsiz olarak, çalışmalarımızı yapay zeka modellerini eğitmek için kullanıyor. Bu çabalar doğrudan insan sanatçıların çalışmalarını, sanatçılara ödenen telif hakkı havuzlarını önemli ölçüde sulandıran büyük miktarlarda yapay zeka tarafından yaratılmış ‘sesler’ ve ‘görüntüler’ ile değiştirmeyi amaçlamaktadır.” deniyor.
Sanatçı Hakları İttifakı, Johnny Cash’in kızı olan yönetim kurulu üyesi Rosanne Cash gibi müzik endüstrisi duayenleri tarafından yönetilen ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş. Aralarında Kacey Musgraves gibi country yıldızları, Q-Tip gibi rapçiler ve Chappell Roan gibi genç indie pop yıldızlarının da bulunduğu mektubu imzalayan sanatçıların örgüt tarafından nasıl işe alındığı bilinmiyor. Sanatçı Hakları İttifakı yorum talebine henüz yanıt vermedi.
Mektubu imzalayanlar arasında vefat eden sanatçıları temsil eden vakıflar da yer alıyor. Yapay zeka araçlarının eski görüntülere dayalı gerçekçi videolar yaratma becerisinin artmasıyla birlikte, eğlence sektöründe sanatçıların benzerliklerinin ölümlerinden sonra nasıl kullanılabileceğine ilişkin tartışmalar da arttı. Son yıllarda filmlerde, video oyunlarında ve televizyonda ölü aktörlerin ve müzisyenlerin çeşitli YZ versiyonları ortaya çıktı ve tartışmalara ve etik tartışmalara yol açtı.
Yapay zeka araçları kamuya daha açık ve yaygın hale geldikçe, müzisyenler yapay zekanın izin verilebilir kullanımının ne olduğu konusunda giderek daha çok önlem almak zorunda kaldılar. Grimes gibi birkaç sanatçı, üretken yapay zekanın çalışmalarının taklitlerini yaratma yeteneğini, deney yapmak veya hayranlarını vokal benzerliklerini kullanarak şarkı yapmaya teşvik etmek için bir fırsat olarak gördü. Diğer müzisyenler ise kendi müzik tarzlarının taklitleri hakkında daha olumsuz duygular beslediklerini dile getirdilier.
Derleyen: Alp Eren Gümüş