- Paris Olimpiyatları, buz banyoları ve osteopati gibi bilimsel temele dayanmayan tartışmalı tedavi yöntemlerini ön plana çıkardı.
- Uzmanlar, bu tedavilerin etkinliğinin kanıtlanmadığını ve çevresel etkileri ile şüpheli ticari ürünlerin sporcular tarafından kullanılmasını eleştiriyor.
- Alternatif terapilerin ve ticari ürünlerin spor bağlamındaki bilimsel geçerliliği sıkça sorgulanıyor.
Paris Olimpiyatları, bilimsel temele dayanmayan tartışmalı tedavi yöntemlerini özellikle buz banyoları ve osteopatileri ön plana çıkardı. Sporcular, performanslarını artırmak ve ağrıları hafifletmek için çeşitli tedavilere yöneliyorlar ve bu durum, yüksek profilli etkinliklerde şüpheli tıbbi uygulamaların yayılmasına yol açıyor.
Fransız nörolog Didier Bouhassira, sporun sık sık alternatif tıbbı teşvik ettiğini bunun sebebinin ise yüksek sporcu talebi olduğunu belirtiyor. Örneğin, 2016 Rio Olimpiyatları’nda hacamat popüler hale geldi ancak bunun placebo etkileri ötesinde sınırlı bir destekleyici kanıtı bulunuyor.
Bu yıl ise buz terapisi, soğuk su yüzmeleri, buz banyoları ve soğutma odalarını kapsayan bir tedavi olarak ön plana çıktı. Kriyoterapinin iyileşmeye yardımcı olduğu iddia ediliyor ve Paris Olimpiyatları’nda federasyonlar başlangıçta 16.000 tonun üzerinde buz talep etti ancak lojistik kısıtlamalar nedeniyle sadece 650 ton kullanılacak. Bu miktar Tokyo Olimpiyatları’nda gereken miktardan hala önemli derecede yüksek.
İngiltere Spor Tıbbı Dergisinden eleştirmenler, buz terapisinin sıklıkla sağlam bir etkinlik kanıtı olmadan aşırı kullanıldığını ve hatta doku yenilenmesini geciktirerek iyileşmeyi engelleyebileceğini öne sürüyor. Ayrıca, böyle büyük ölçekli buz üretimi ve depolamanın çevresel etkileri de bir endişe kaynağı.
Osteopati, bir diğer alternatif tedavi yöntemi olarak Olimpiyatlar’da da yaygın. Resmi Olimpiyat sağlık ekiplerine entegre edilmesine ve sporcuların ilgisini çekmesine rağmen osteopatinin bilimsel desteği zayıf. Çalışmalar, özellikle geleneksel fizyoterapi ile uyumlu olmayan birçok osteopatik tekniğin anlamlı bir fayda sağlamadığını gösteriyor. 2021’de yapılan bir klinik deneme, osteopatik manipülasyonların bel ağrısı için placebo tedavilerden anlamlı bir şekilde farklı olmadığını ortaya koydu.
Ticari girişimlerin Olimpiyatları tanıtım amaçlı kullanımı da endişe yaratıyor. Örneğin, Fransız ilaç şirketi Sanofi, şüpheli bilimsel desteklere sahip “ağrı kesici” bir bandı reklam olarak sunduğu için eleştirilere maruz kaldı. Sanofi, ürünün olumlu deneme sonuçlarına atıfta bulunarak savundu ancak etkinliği konusunda hala şüpheler bulunuyor.
Alternatif tedaviler ve ticari ürünler yoğun bir şekilde teşvik edilmesine rağmen bu tedavilerin bilimsel geçerliliği ve spor bağlamındaki pratikliği sıklıkla tartışılıyor.
Derleyen: Eliz Canyurt