- Apple, Avrupa Adalet Divanı’ndan gelen vergi kararıyla 13 milyar euro ceza ödemeye mahkum oldu.
- İrlanda, Apple davasının tarihsel önem taşıdığını belirterek, emanet fonundaki varlıkları devretmeye hazırlanıyor.
- Avrupa Komisyonu, ABD’li teknoloji devleriyle vergi ve antitröst mücadelesinde önemli bir zafer kazandı.
Avrupa’nın en üst mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanı (European Court of Justice – ECJ), teknoloji devi Apple’ın İrlanda’daki vergi işlemleriyle ilgili 10 yıldır süren hukuk mücadelesinde olumsuz bir karar verdi. Bu karar, Apple’ın yeni; iPhone, Apple Watch ve AirPods serilerini tanıtmasından sadece saatler sonra geldi.
Apple’ın tepkisi
Şirket, yaptığı açıklamada, “Avrupa Komisyonu kuralları geriye dönük olarak değiştirmeye çalışıyor ve uluslararası vergi hukuku gereği gelirimizin zaten ABD’de vergiye tabi olduğunu görmezden geliyor” ifadelerini kullandı.
Apple hisseleri, Londra saatiyle 09.52’de piyasa öncesi işlemlerde %1 değer kaybetti.
İrlanda’nın açıklaması
İrlanda hükümeti, yaptığı açıklamada, Apple davasının “artık yalnızca geçmişe ait bir konu olarak değerlendirildiğini” belirtti. Ayrıca, her zaman “hiçbir şirkete veya vergi mükellefine ayrıcalıklı vergi uygulaması yapmadıklarını” vurguladı. Hükümet, emanet fonunda bulunan varlıkların İrlanda’ya aktarılması sürecini başlatacaklarını da duyurdu.
Davanın geçmişi
2014’te Avrupa Komisyonu, Apple’ın İrlanda’daki vergi ödemelerini araştırmaya başladı. 2016‘da Dublin’e, Apple’dan 13 milyar euro (14,4 milyar dolar) vergi talep edilmesi yönünde bir karar aldı ve Apple’ın İrlanda’dan yirmi yıl boyunca yasa dışı vergi avantajları sağladığını iddia etti.
Apple ve İrlanda, bu karara itiraz ederek davayı AB Genel Mahkemesi’ne taşıdı. 2020’de mahkeme, Apple lehine karar verdi ve Komisyonun, Apple’a özel vergi avantajı sağlandığını kanıtlayamadığını belirtti. Ancak komisyon, bu kararı temyize götürdü ve dava Avrupa Adalet Divanı’na taşındı.
Son olarak, Avrupa Adalet Divanı Salı günü verdiği kararla, 2016’da alınan ilk Komisyon kararını onayladı ve Genel Mahkeme’nin kararını iptal etti.
AB ve teknoloji devleri arasındaki mücadele
Margrethe Vestager’in rekabet başkanlığı döneminde başlayan bu dava, AB ile ABD’li teknoloji devleri arasındaki veri koruma, vergilendirme ve antitröst konularındaki anlaşmazlıkların önemli bir parçası haline geldi. Bu dava, Apple’ın AB’nin gündeminde yer aldığı son olay değil. Mart ayında Apple, müzik akışı uygulamaları pazarındaki hakimiyetini kötüye kullandığı gerekçesiyle 1,8 milyar euro (1,99 milyar dolar) antitröst cezasına çarptırıldı.
Antitröst
Antitröst, rekabeti korumak ve tekel oluşturan davranışları önlemek için uygulanan yasalar ve düzenlemelerdir.
Ayrıca, AB’nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) kapsamında, Apple, Alphabet ve Meta gibi şirketler hakkında çeşitli soruşturmalar yürütülmeye devam ediyor.
Derleyen: Dilan Gicgel